Cumhurbaşkanı ve Şansölye İstanbul’da buluştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, 19 Ekim tarihinde İstanbul’da bir araya geldi. İki lider, Eylül ayındaki New York toplantılarının ardından son iki ay içinde ikinci kez yüz yüze görüştü. Baş başa ve heyetler arası görüşmelerde, iki ülke ilişkilerinde yeni bir işbirliği dönemi başlatmaya karar verdiler. En önemli gelişme ise Türk ve Alman yönetimlerinin “hükümetlerarası istişare mekanizmasını” canlandırma kararı aldı. Scholz, Türkiye ile hükümetlerarası müzakereleri yeniden başlatmak istediklerini ifade etti. Bu adım, dış politika ve savunma sanayisindeki işbirliği formatlarını yeniden canlandırmayı hedefliyor. Almanya aynı zamanda AB nezdinde AB ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gelişmesi için çalışmalar yürütüyor.
Hükümetlerarası istişare mekanizması 2016 yılında oluşturuldu ve ilk toplantısı Berlin’de 22 Ocak 2016’da yapıldı. Güvenlik, göç ve ekonomi gibi konulara odaklanılan bu toplantılar, 1915 olaylarının “soykırım” olarak tanınması ve Türkiye’deki darbe girişimi sonrasında gerçekleşmedi. Ancak Erdoğan-Scholz görüşmesinde alınan karar, tarafların yakın zamanda mekanizmayı canlandırarak ikili ilişkilerde güçlü bir süreci başlatması bekleniyor.
Ekonomik işbirliği hedefleniyor
Ekonomi alanında somut adımlar atılması hedefleniyor. İki lider, 50 milyar dolardan fazla olan ticaret hacminin 60 milyar dolara çıkartılması hedefini açıkladı. Scholz’un ziyaretinden bir hafta önce, Türkiye’ye yaklaşık 250 milyon euro değerinde güdümlü hava savunma füzeleri ve torpidoların satışı onaylanmıştı. Bu adım, önemli bir jest ve mesaj olarak nitelendirildi.
Göç meselesi ve savunma işbirliği
Göç konusu da gündemin önemli başlıklarından biri oldu. Türkiye ve Almanya, özellikle Suriye kaynaklı göç konusunda işbirliği içerisindeler. 2015 yılında imzalanan anlaşma, Avrupa’ya gelen mülteci sayısında azalma sağladı ancak suç örgütleri ve insan kaçakçılığı ile mücadele çalışmalarının sürdürülmesi gerekiyor. Türklerin Almanya’ya sığınma başvurularındaki artış da ele alındı.
AB ile ilişkilerde durum
Erdoğan ve Scholz, Türkiye-AB ilişkilerinin canlandırılması konusunu ele aldı ancak somut bir adım atılmadı. Scholz, Türkiye ile Yunanistan arasındaki diyalogdan memnuniyet duyduğunu belirtirken Erdoğan, gümrük birliğinin güncellenmesi ve vize serbestisi konularına odaklandı. İki liderin farklı pozisyonları, Türkiye-AB ilişkilerinde belirleyici olacak gibi görünüyor.
Rusya ve İsrail meseleleri
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi de görüşmede ele alındı. Scholz, Putin ile diyaloğun barış anlaşması için yol açabileceğini belirtti. İsrail-Hamas savaşı konusunda farklı pozisyonlar ortaya konuldu. Scholz, İsrail’in varlığını korurken Filistin topraklarındaki olayların “soykırım” olarak tanımlanmasının doğru olmadığını savundu. Erdoğan ise İsrail’i soykırım uygulamakla suçladı ve Adalet Divanı’na başvurulması gerektiğini ifade etti.
