“`html
İstanbul Planlama Ajansı tarafından hazırlanan Kent Gündemine Bakış serisinin son raporu, ”Sağlıkta Dönüşüm ve Özelleştirmeler: İstanbul’da Sağlık Hizmetleri Üzerine Bir Değerlendirme” başlığıyla yayımlandı. Bu rapor, İstanbul’daki sağlık sektöründe yaşanan özelleştirme ve ticarileştirme politikalarına dikkat çekerken, ilginç veriler sunmaktadır.
Raporun bulgularına göre, İstanbul’da devlet hastanelerinin sayısının üç katı kadar özel hastane bulunmaktadır. Bu durum, sağlık hizmetlerinin özelleşmesini ve ticarileşmesini net bir şekilde gözler önüne sermektedir.
Türkiye genelinde koruyucu sağlık hizmetlerine yeterli önem verilmediği vurgulanan raporda, 2021 yılında koruyucu sağlık için yapılan harcamanın yüzde 46 olduğu, ancak bu oranın 2022 yılında yüzde 25,24’e düştüğü kaydedilmektedir. Özellikle şehir hastanelerinin kent merkezlerinin dışında konumlandırılması, ciddi bir erişim ve ulaşım sorununu beraberinde getirmektedir.
SAĞLIK HİZMETLERİ ÖZELLEŞTİRİLİYOR
Sağlık hizmetlerinin özelleştirildiğine dair veriler, 1995 yılında Türkiye’deki özel hastane sayısının yalnızca 141 olduğu, bu sayının 2004, 2013 ve 2023 yıllarında sırasıyla 253, 404 ve 565’e çıktığını ortaya koymaktadır. Bu, özel hastane sayısının son 30 yıl içinde yaklaşık yüzde 300 oranında artışı anlamına gelmektedir.
Özelleşme artışı ile birlikte İstanbul’daki özel hastane sayısı, devlet hastanelerinin sayısını üç kat aşmıştır. 2013 yılında özel hastanelerde yatak sayısının tüm yatak sayıları içindeki oranı yüzde 36,6 iken, bu oran 2016’da yüzde 39,1 ile en yüksek seviyesine ulaşmış ve 2020’de yüzde 33’e düşmüştür. Ancak 2023 yılı itibarıyla tekrar yüzde 35,8 olarak kaydedilmiştir.
Rapor ayrıca, 2012 ile 2023 arasında yenidoğan yoğun bakım yataklarının çoğunluğunun özel hastanelerde bulunduğunu belirtmektedir. Rapordaki verilere göre, özel hastanelerdeki yenidoğan yoğun bakım yatağı oranı yüzde 52’yi geçmiştir.
TIBBI CİHAZ DAĞILIMINDA BÜYÜK FARK!
Rapor ayrıca tıbbi cihaz dağılımındaki eşitsizliklere de dikkat çekmektedir. İstanbul’da özel hastanelerin birçok cihaz türüne sahip olduğu ve bu durumun Türkiye genelindeki ortalamaların üzerinde olduğu ifade edilmektedir. Örneğin, 2022 verilerine göre İstanbul’daki özel hastanelerde, 1 milyon kişiye düşen mamografi cihazı sayısı yaklaşık 9 iken, Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde bu sayı yalnızca 3 olarak kaydedilmiştir.
Ayrıca, hemodiyaliz cihazları açısından da benzer bir dengesizlik söz konusudur. İstanbul’da özel hastanelerde 1 milyon kişiye düşen hemodiyaliz cihazı sayısı 152,3 olarak hesaplanmışken, Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde bu sayı yalnızca 25,1 olarak belirlenmiştir. Bu veriler, İstanbul’daki sağlık hizmetlerinin eşitsiz dağıtımını ve erişim dengesizliklerini ortaya koymaktadır.
“`
