Gündem

Cumhuriyete Miras Bırakılan Fabrikalar ve Tesisler Satılıyor

Cumhuriyetin kurulduğu günden bu yana geçen 101 yıllık ekonomi tarihi, adeta ‘yapanlar’ ve ‘satanlar’ın icraatlarına sahne oldu. Ülkenin dört bir yanında fabrikaların kurulduğu, tesislerin inşa edildiği cumhuriyetin ilk yılları ve devletin elinde ne var ne yoksa her şeyin satıldığı son yıllar… 63 yıl boyunca ilmek ilmek, tuğla tuğla, kuruş kuruş yapılıp gelecek nesillere miras bırakılan fabrikalar tesisler, işletmeler, büyük bölümü son 20 yılda olmak üzere 38 yıldır yok pahasına satılıyor. Miras bırakanların Türkiye’si, son dönemde miras yiyenlerin Türkiye’sine dönüştü. 1986 yılından bu yana gerçekleştirilen her 100 liralık özelleştirme satışının 97 lirasını tek başına yapan parti kamu mallarını satma rekoru kırıp tarihe geçti.

1943 yılının Atatürk döneminden başlayarak 1986 yılına kadar, yani 63 yıl boyunca iktidara gelen her hükümet ülkeye yeni yeni fabrikalar, bankalar, tesisler kazandırdı. 1986’dan itibaren ise ülke mirası satılmaya başlandı. İlk kritik satış et ve balık kurumu (EBK) ile başladı, devamı çorap söküğü gibi geldi. EBK’nın halka ucuz et üreten tesisleri kapandı, kıymetli arsaları tüketimin yeni mabetleri olan AVM’lere dönüştü. Özelleştirme, paraya sıkışan iktidarların adeta kurtarıcısı oldu. 1986’dan partinin ilk yılları olan 2004’e kadar geçen 18 yıllık dönemde 4.8 milyar liralık özelleştirme yapıldı. 2004’ten bugüne kadar geçen 20 yıl ise adeta özelleştirme furyasına sahne oldu. 38 yıllık özelleştirme tarihinde elde edilen 150.9 milyar liralık satış gelirinin 146.1 milyar lirası yani yüzde 97’si partinin döneminde yapıldı. Mirasın satışından döviz bazında 71.1 milyar dolarlık hasılat elde edilmesine karşın satış masrafları 20.4 milyar doları yuttu, kasaya sadece 50.7 milyar dolar girdi. Bu para da ağırlıklı olarak bol keseden alınan borçlara gitti, elde avuçta bir şey kalmadı.

Atatürk bunları kurup millete bıraktı: İşte yıl yıl satış listesi: 2003 Kayseri’deki Taksan, Bolu Gerede’deki Gerkonsan, SEKA’nın Balıkesir, Afyon, Kastamonu, Aksu ve Çaycuma işletmeleriyle Taşucu tersane alanı, TEKEL’in kaya tuzu tesisleri, Çeşme, Kuşadası, Trabzon ve Dikili limanları, Sümer Holding’in Merinos Halı Markası ve Adıyaman İşletmesi, Türkiye Zirai Donatım Kurumu’nun Sakarya işletmesi, İş Bankası C, Arçelik, Tofaş, Ünye Çimento ve Türkiye Kalkınma Bankası’na ait kamunun elindeki hisselerle 277 adet taşınmaz, 103 arsa ve 90 adet lojman.

2004 TEKEL’in alkollü içkiler bölümü, Eskişehir Doğalgaz Şirketi (Es­gaz), Artvin Murgul ile Kastamonu Küre’de bakır madeni çıkarıp işleyen Eti Bakır, Sivas ve Malatya’daki Divriği-Hekimhan Maden İşletmeleri, Bursa Doğalgaz Şirketi (Bursagaz), Amasya Şeker Fabrikası, Kütahya Tavşanlı’daki Eti Gümüş, Elazığ’daki Eti Krom, Antalya’daki Eti Elektrometalurji işletmeleri, Çayeli Bakır İşletmeleri, Kütahya Şeker Fabrikası, Türkiye Gübre Sanayi şirketine ait Gemlik ve İstanbul’daki fabrikaları ile Kütahya Gübre Varlıkları ve Şanlıurfa depoları arazisi, Sümer Holding’in Malatya, Bakırköy ve Diyarbakır işletmeleri, SEKA’nın Karacasu, Ardanuç ve Akkuş işletmeleriyle Ankara Alım Satım Müdürlüğü binası, EBÜAŞ’ın Samsun Soğuk Hava Deposu, Manisa Kombinası ve arsası, Sümer Holding’e ait Ortadoğu Teknopark şirketi, Çanakkale Deri, Malatya ve Tümosan işletmeleri, Türkiye Demir Çelik İşletmeleri’ne ait Kalkınma Bankası hisseleri, TEKEL’in Tuzluca ve Sekili tuzlaları,…

2005 Fabrikalar ve taşınmazları TDİ Turan Emeksiz Gemisi Türk Telekom, TEKEL’in sigara bölümü, İstanbul Ataköy Turizm, Ataköy Otelcilik, Ataköy Marina ve Yat İşletmeleri, Konya Seydişehir’deki Eti Alüminyum Fabrikası, Kıbrıs Türk Hava Yolları şirketi, Adapazarı Şeker Fabrikası, Türkiye Deniz İşletmeleri’nin Karadeniz ve Turan Emeksiz gemileri ile şehir hatları hizmetleri ve gemileri, TEKEL’in Kristal Tuz Rafinerisi ile Kağızman Tuzlası, Sümer Holding’in İstanbul İmar Şirketi, Beykoz İşletmesi, makina ve teçhizatları, Türkiye Gübre Sanayi’nin Samsun Gübre Fabrikası ve Ordu Fatsa ile Tekirdağ depoları, DSİ, Bayındırlık Bakanlığı ve Karayolları’nın…

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu