Suriye’deki güç dengeleri, 27 Kasım 2023 itibarıyla önemli bir değişim sürecine girdi. Bu tarihten itibaren yaşanan yoğun çatışmalar sonucunda, Baas rejiminin güçleri, doğudaki birçok yerleşim yerinden çekilmek zorunda kalarak bu bölgelere hâkim olan PKK/YPG gibi terör örgütlerine topraklarını devretmişti. Rejimin kontrol kaybı, Suriye’nin doğusunda PKK/YPG’nin genişlemesine zemin hazırladı.
Şam’ın kuşatılması ve Beşşar Esad hükümetinin iktidarının çöküşünün ardından, Deyrizorlu aşiret güçleri, devrilen rejimi hedef alan gruplarla iş birliği yaparak Deyrizor ve Fırat Nehri hattında PKK/YPG’yi geri püskürtme operasyonları gerçekleştirdi. Bu çabalar sonucunda, PKK/YPG, doğudaki bölgelerde önemli kayıplar yaşadı.
BİRÇOK İLÇEDEN ÇIKARILDILAR
Aşiret güçleri, Suriye’nin doğusundaki Deyrizor il merkezinin yanı sıra, Irak-Suriye sınırında bulunan Elbukemal ve Meyadin ilçelerinden de PKK/YPG’nin çıkarılmasını sağladı. Bu gelişmeler, Suriye Milli Ordusu (SMO) tarafından gerçekleştirilen Özgürlük Şafağı Operasyonu ile daha da desteklendi. SMO, operasyon kapsamında, terör örgütü PKK/YPG’nin kontrolü altında bulunan Münbiç ilçesinin de denetimini eline geçirdi.
Ancak olaylar sadece bu kadarla sınırlı kalmadı. PKK/YPG, Rakka ilinde rejim karşıtı göstericilere ateş açarak 4 kişinin yaralanmasına neden oldu. Bu durum, terör örgütünün bölgede ne denli etkin olduğunun ve aynı zamanda ne kadar kaosa sürüklendiğinin bir göstergesi olarak öne çıktı.
İRAN DESTEKLİ GRUPLAR YOĞUNLUKTA
Deyrizor ilinde, özellikle Deyrizor kent merkezinden başlayarak Suriye-Irak sınırına yakın olan Elbukemal ilçesine kadar uzanan bölgede İran destekli grupların yoğun bir varlığı dikkat çekiyor. Fırat Nehri’nin doğusundaki Deyrizor topraklarının hemen tamamı, ABD destekli PKK/YPG tarafından işgal altında iken, il merkezi ve diğer kırsal alanlar, devrilen Esad rejiminin ve İran destekli grupların kontrolünde kalmıştı.
İran Devrim Muhafızları, Irak’tan Suriye’ye giden ikmal koridorunu kullanarak Elbukemal üzerinden Deyrizor merkeze ve oradan da ülkenin interior kesimlerine ulaşım sağladı. Bu durum, bölgedeki İran etkisinin artmasına yol açtı.
NE OLMUŞTU?
27 Kasım 2023 tarihinde Suriye’de, rejim karşıtı silahlı gruplarla Beşşar Esad güçleri arasında çatışmalar yoğunlaşmaya başladı. Sonraki günlerde, 30 Kasım ile 7 Aralık tarihleri arasında Halep, İdlib, Hama ve Humus gibi büyük illerde bu gruplar üstünlük sağlamayı başardılar. 7 Aralık’ta başkent Şam’a girmeye başlayan gruplar, halk kitlelerinin de desteğiyle rejimin Şam ve çevresinde kontrolü kaybetmesine neden oldu.
Baas Partisi’nin 61 yıllık iktidarı son buldu ve Esad, başkenti terk etmek zorunda kaldı. Aralık ayının başlarında SMO, başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu kapsamında Tel Rıfat ilçe merkezini PKK/YPG’den kurtardı. Bu operasyonla birlikte Münbiç ilçesinin de ele geçirilmesi, Fırat Nehri’nin batısındaki önemli terör odaklarının ortadan kaldırılması açısından büyük bir adım oldu.
