Karıncaların Meşe Mazısı İle İlgili Şaşırtıcı Keşfi

Yıllardır, insanlar karıncaların tohumları toplama davranışını dikkatle gözlemliyor. Bu tohumlar, genellikle karıncaları yer altına taşımaya teşvik eden yağlı bir eklenti ile birlikte gelir. Karıncalar, böylece bitkilerin tohumlarının yayılmasına yardımcı olarak doğada önemli bir rol üstlenirler.
Myrmecochory olarak bilinen bu strateji, ekolojik düşünceyi uzun yıllardır yönlendiren bir kavramdır. Ancak son gözlemler, bu eski anlayışı sarsan yeni bir gelişmeye işaret ediyor. Sekiz yaşındaki Hugo, bir öğleden sonra ilginç bir şey fark etti. Karıncaların patikada koşturduğunu ve taşıdıkları şeylerin normal tohumlar olduğunu düşündü. Ancak, babası Andrew Deans bu durumu yakından incelediğinde, bu nesnelerin bitki tohumları yerine meşe mazısı olduğunu keşfetti.
Hugo’nun yaptığı keşif, eşek arılarının karıncaları, farkında olmadan gelişmekte olan yavrularına hem koruma hem de kaynak sağlamak için nasıl kandırdığına dair yeni araştırma konuları başlattı.
Meşe Mazısı ve Karıncalar Arasındaki Tuhaf Bağlantı
Penn State Üniversitesi’nde entomoloji profesörü olan Andrew Deans, diğer araştırmacılarla birlikte meşe gallerinin yapısını ve kimyasal bileşimini inceleyerek, bu tuhaf yumruların tohumlardaki çekici bileşenleri taklit edip etmediğini anlamaya çalıştı. Yapılan araştırmalar, karıncaların tohumlardaki özel yapılardan topladıkları yağ asitlerini oldukça sevdiklerini ortaya koymuştur.
Birçok meşe mazısında, “başlık” adı verilen bu çekici molekülleri içeren benzer bir kaplama bulunmaktadır. Karıncalar, bu yapıları yuvalarına taşırken, yağlı kısmını yerlerken geri kalanını bırakıyorlar. Bu sağlam kabuk, yaban arısı larvalarının yırtıcılardan korunmasına yardımcı olur. Tohumlar ile galler arasındaki benzerlikler, böcek bilimciler arasında yeni tartışmalara yol açtı. Burada en dikkat çekici keşif, meşe mazısındaki safra kesesinin, ölmüş böceklerin kokusunu taklit ediyor olabileceğidir.
Pennsylvania Üniversitesi’nde böcekbilim profesörü John Tooker, “Bu yapıların, karıncaların başlıca besin kaynaklarından biri olan ölü böceklerin kimyasal profilini nasıl taklit ettiği gerçekten şaşırtıcı” diyerek bu keşfi vurguladı. Karıncalar, bu yapıları güvenli bir yemek kaynağı olarak kabul ederken, eşek arısı larvalarına bedava bir yolculuk ve barınak sağlamış olmaktadırlar.
Milyonlarca yıl önce insanlar bu ilginç etkileşimlere dikkat etmeye başlamadan önce, meşe ağaçlarında galler doğal bir özellikti. Fosil kayıtları, eşek arıları ile meşelerin uzun süredir birbirleriyle etkileşim içinde olduğunu gösteriyor, ancak karıncaların bu ilişkiye ne zaman dahil olduğu hala net değil. Bazı uzmanlar, eşek arılarının önce meşeleri gal oluşturmaya ikna ettiğini ve daha sonra karıncaları da bu denkleme dahil etmenin yollarını geliştirdiğini öne sürüyor. Diğerleri ise, karıncaların yağ asitlerine olan ilgisinin eşek arılarını bu kimyasal stratejiye yönlendirdiğini düşünüyor.
Karıncalar ve Eşek Arıları Arasındaki İstemsiz Bağlantı
Doğa, birbirine bağlı sayısız etkileşime dayanır ve bu safra üreten eşek arıları, iki farklı böceğin, bir tarafın diğerinden daha fazla fayda sağladığı ortak bir bağlantı kurmasına örnek teşkil eder. Karıncalar, safra kesesinin yağ