Adalet Bakanlığı, 22 Ocak 2025’te açıklanan 4’üncü Yargı Reformu Strateji Belgesi çerçevesinde, etkin bir ceza adalet sistemi oluşturmayı hedefleyen düzenlemeleri duyurdu. Bu belge, toplamda 5 amaç, 45 hedef ve 264 faaliyet içermektedir. Yeni düzenlemeler, özellikle banka işlemleri ve telefon aboneliklerine yönelik sıkı denetim ve düzenlemeleri içermektedir.
Düzenlemenin üçüncü amacı olan “Ceza Adalet Sisteminin Etkinliğinin Artırılması” ile, bu alanda banka ve finans kuruluşları ile telefon aboneliklerindeki sorumlulukların artırılması ve yeni yükümlülüklerin getirilmesi planlanmaktadır. Amaç, bilişim suçlarıyla etkili bir mücadele gerçekleştirerek, başta bankacılık ve bilişim sistemi aracılığıyla işlenen dolandırıcılık ve hırsızlık suçları olmak üzere, ceza yargılamasında karşılaşılan sorunlara çözüm bulmaktır. Bu bağlamda, ceza yargılamasında el koyma ve müsadere konularında daha etkin düzenlemelerin hayata geçirilmesi sağlanacaktır.
Banka ve elektronik ödeme kuruluşlarında çipli kimlik belgesi doğrulanmadan hesap açılamayacak
Yeni düzenlemelere göre, yargı süreçlerinde yürütülen bir soruşturma veya kovuşturma dâhilinde, Cumhuriyet savcısı, hakim veya mahkeme tarafından talep edilen bilgi ya da belgenin 10 gün içerisinde gönderilmemesi durumunda, ilgili banka ve finans kuruluşlarına idari para cezası uygulanabilecektir. Ayrıca, bilişim suçlarıyla bağlantılı hesaplar belirli bir süre askıya alınacak ve el koyma işlemleri, CMK’nın 128’inci maddesinde belirtilen şartlar aranmaksızın gerçekleştirilecektir. El konulan menfaatin, suçtan zarar gören kişinin malı olduğu anlaşılırsa, sahibine iade edilecektir.
Belirlenen bu yeni kurallar kapsamında, banka ve elektronik ödeme kuruluşlarında çipli kimlik belgelerinin doğrulanmadan hesap açılması mümkün olmayacaktır. Ayrıca, ATM güvenlik kameraları tarafından tespit edilemeyen kişilerin ATM cihazlarından işlem yapmaları engellenecektir. ATM güvenlik kamera kayıtları da en az iki yıl boyunca saklanacaktır.
‘Telefon abonelikleri güncellenecek’
Adalet Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, Yargı Reformu Strateji Belgesi çerçevesinde telefon aboneliklerine yönelik düzenlemeler de getirilecektir. Suçların önlenmesi amacıyla, telefon aboneliğinin kurulması için belirli kimlik doğrulama yöntemlerinin uygulanması gerekecektir. Ayrıca, tüm telefon abonelik kayıtları güncellenecek, belirlenen süre içinde güncellenmeyen hatlar ise kapatılacaktır.
Bu yeni kurallar kapsamında, vatandaşların en fazla üç adet, yabancıların ise tek bir mobil hat sahibi olabileceği belirtilmiştir. Dolandırıcılık suçlarında kullanıldığı tespit edilen telefon hatları ise bağlantıdan kesilebilecektir. Eğer yürütülen bir soruşturma veya kovuşturma sürecinde, mahkeme veya Cumhuriyet savcısı tarafından istenilen bilgi ya da belgenin 10 gün içinde temin edilmemesi durumunda, operatör şirketlere idari para cezası uygulanabilecektir.
