Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran’ın tartışmalı nükleer programı hakkında açıklamalarda bulunarak, önümüzdeki günlerde İran’a gitmeyi planladığını belirtti. Grossi, ABD’nin yeni başkanı olarak seçilen Donald Trump ile işbirliğine hazır olduğunu ifade etti. Bu durum, İran’daki nükleer faaliyetler üzerinde uluslararası toplumu alarma geçiren önemli bir gelişme olarak öne çıkıyor.
İran ve IAEA ile Batılı güçler arasındaki ilişkiler, uzun süredir tartışma ve anlaşmazlıklarla dolu. Bu anlaşmazlıkların başında, İran yönetiminin nükleer programının gözlemcileri olan IAEA denetim ekiplerinin ülkeye girişine izin vermemesi ve gizli tesislerinde nükleer silahlar geliştirdiği yönündeki iddialar yer alıyor. Bu bağlamda, uluslararası toplumun endişeleri giderek artmış durumda.
2019 yılından bu yana İran, nükleer faaliyetlerini önemli ölçüde artırmış durumda. Bu artış, 2016 yılında ABD’nin başkanı olan Donald Trump’ın İran ile 2015 yılında imzalanan ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin sınırlanması karşılığında yaptırımların kaldırılmasını içeren nükleer anlaşmadan ayrılmasının hemen ardından gerçekleşti. Bu karar, İran’ın nükleer programında daha fazla bağımsızlık ve imkân sundu.
Şu an için İran, yaklaşık yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştiriyor. Bu oran, atom bombası yapmak için gereken yüzde 90 saflığa oldukça yakındır. IAEA’nın standartlarına göre, İran’ın daha fazla uranyum zenginleştirmesi durumunda, yaklaşık dört nükleer bomba üretmek için yeterli olan zenginleştirilmiş uranyuma sahip olabileceği öne sürülüyor. Bu durum, global güvenlik dengelerini tehdit eden önemli bir mesele olarak gündeme gelmektedir.
İran yönetimi, uzun bir süredir nükleer bomba üretme hedefinde olmadığını savunuyor. Tahran, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini yalnızca sivil enerji ihtiyaçları için gerçekleştirdiğini ifade ediyor. Ancak bu sav, uluslararası gözlemciler ve pek çok ülke tarafından güvenilir bulunmamaktadır ve İran’ın nükleer programı üzerindeki endişeleri derinleştirmektedir.
