Son dönemlerde sıkça konuşulan konular arasında yer alan ‘sanal gerçeklik’, ‘metaverse’, ‘sanal varlıklar’ gibi kavramlar, teknolojinin gelişmesiyle sanal dünyaların yeni kapılarını aralamaya başladığının bir işareti olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde sanal dünyalar hala yeni olmalarına rağmen, sanal gerçeklik gözlükleri sayesinde bu dünyalara sınırlı bir erişim sağlanabiliyor. Bu gözlüklerin içeriğindeki videolar bile kullanıcıyı gerçek olduğu yerden koparacak kadar etkili olabiliyor.
Gözlüğü takan kişiler, VR ekranındaki videolara tamamen maruz kaldıklarından, gerçek dünyadan referans alacakları bir nokta neredeyse kalmıyor. Bu durum, dışarıdan gözlük takan kişilere yönelik bazı komik durumlar doğurabiliyor. Örneğin, gözlüğü takanlar sık sık denge kaybedip düşebiliyorlar.
Çünkü beynin aldığı veri artık sadece gösterilen videoya odaklanmış durumda. Bu sebeple denge merkezi, gerçek konumunuzu algılamak yerine, o anda izlediğiniz videoya uyum sağlamaya çalışıyor. Bu durum da beyinleri yanıltabiliyor.
VR ekranındaki video tarafından aldatılan beyin, sadece dengede sorun yaşamakla kalmıyor, aynı zamanda duyguları ve düşünceleri de etkileyebiliyor. Eğer izlenen video korku içeriyorsa, vücutta gerçekleşen adrenalin salınımı gibi fizyolojik tepkiler de VR kullanımı sırasında meydana gelebiliyor.
Bu durum, hormonal değişimlerin de mümkün olabileceği anlamına geliyor. Bu bağlamda, VR gözlükler kullanılarak hormonal değişimleri kontrol ederek, verimliliği artırmak mümkün mü?
Birkaç yıl önce Rusya’da bir çiftlik sahibi, ineklerin süt verimini artırmak amacıyla VR gözlükler geliştirmeye karar verdi. Bu gözlükler, ineklerin kafa yapıları göz önünde bulundurularak insan VR gözlüklerinden farklı olarak tasarlandı. İneklerin yeşil ve mavi tonlarına hassas olduğu göz önüne alınarak, onlar için özel bir yaz tarlası simülasyonu programı oluşturuldu.
Rastgele seçilen ineklere VR gözlükler takılarak, onlara keyif verecek videolar gösterildi. Sonuç olarak, VR gözlük takan ineklerin daha fazla süt verdiği gözlendi.
Benzer çalışmalar Türkiye’de de yapılmaya başlandı. Bir çiftlik sahibi, bir inek üzerinde deneme yaparak süt veriminde artış olduğunu gözlemledi. Ancak bu çalışmanın daha kontrollü bir şekilde yapılması gerektiği unutulmamalıdır.
Kaynaklar:
1. B.S.E Jonsson. (2001). Results From The Öjebyn-Project. Eleven Years Of Organic Production. The 4th NAHWOA Workshop.
2. Moskova Bölgesi Tarım ve Gıda Bakanlığı. İnekler Için Vr Gözlükleri Moskova Yakınlarındaki Bir Çiftlikte Test Edildi. (28 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 3 Şubat 2022. Alındığı Yer: Moskova Bölgesi Tarım ve Gıda Bakanlığı.
