Dünya genelinde son 50 yılda yaban hayatı popülasyonlarında gözlenen yüzde 73’lük düşüş, bir “tehlike altındaki bir sistem” olarak tanımlanmaktadır. Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından yayınlanan 2024 Yaşayan Gezegen Raporu’na göre, 1970-2020 döneminde yaban hayatı popülasyonlarındaki gerileme, gezegenin birçok bölgesinde doğal kayıp ve iklim değişikliğinin oluşturduğu riskleri artırmaktadır.
Londra Zooloji Derneği tarafından oluşturulan Yaşayan Gezegen Endeksi’nde, son 50 yılda izlenen 5,495 türdeki yaklaşık 35,000 omurgalı popülasyonunda en büyük düşüş tatlı su nüfusunda yüzde 85 olarak kaydedilmiştir. Kara popülasyonları yüzde 69, deniz popülasyonları ise yüzde 56 oranında azalmıştır.
Bölgesel olarak, yaban hayatı popülasyonunda en büyük düşüş yüzde 95 ile Latin Amerika ve Karayipler’de gerçekleşmiştir. Afrika’da yüzde 76, Asya Pasifik’te yüzde 60, Kuzey Amerika’da yüzde 39 ve Orta Asya’da yüzde 35 oranında düşüş gözlemlenmiştir.
Rapora göre, habitat kaybı, aşırı avlanma, istilacı türler, hastalıklar ve iklim değişikliği gibi faktörler yaban hayatı nüfusunu olumsuz etkilemektedir. Bu durum, çevrenin sağlığını ve dayanıklılığını olumsuz yönde etkilerken, doğayı kritik dönüm noktalarına taşımaktadır.
Kuzey Afrika çam ormanlarının yok olması, Amazon yağmur ormanlarının tahribatı ve mercan resiflerinin toplu ölümü gibi bölgesel olaylar, gezegen üzerinde şok etkisi yaratabilir ve gıda güvenliği, geçim kaynakları ve ekonomileri olumsuz etkileyebilir.
WWF Baş Bilim İnsanı Rebecca Shaw, raporla ilgili yaptığı açıklamada, yaban hayatı popülasyonlarının keskin düşüşünün doğanın çözülmeye başladığı ve daha savunmasız hale geldiğini gösterdiğini belirtmiştir. Bu durum, iklim değişikliği karşısında doğanın savunmasız hale gelmesine ve geri dönülmez noktalara yaklaşmasına neden olmaktadır. Sonuç olarak, dünya genelinde yaşanması halinde hava, su ve gıda gibi temel ihtiyaçların tehdit altında olabileceği vurgulanmaktadır.
