25 Aralık 2023 tarihinde, Azerbaycan Havayolları’na ait bir yolcu uçağı Kazakistan sınırları içinde düşerek 38 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Olayın yanı sıra, aynı gün Rusya, Grozni’ye iniş yapan bir uçakla bağlantılı olarak Ukrayna’nın Rusya’ya yönelik bir drone saldırısı gerçekleştirdiğini ve bunun Rusya tarafından püskürtüldüğünü açıkladı. Bu durum, bölgedeki gergin atmosferi bir kat daha artırdı.
Yine aynı gün, Güney Kore’de bir yolcu uçağı, iniş sırasında kontrolden çıkarak ciddi bir kaza yaşandı. Kazada, iki kişinin kurtulmasına rağmen, 179 kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Kanada’dan gelen haberlerde ise bir uçağın Halifax Uluslararası Havalimanı’na inişi esnasında alev aldığı bildirildi. Diğer bir kaza da Norveç’ten Hollanda’ya gitmek üzere havalanan bir yolcu uçağının acil iniş yaparken pistten çıkmasıyla meydana geldi. Bu tür kazalar, son zamanlarda havacılık güvenliği konusundaki endişeleri artıran olaylar arasında yer alıyor.
Yayınlanan bir habere göre, iklim değişikliğinin hava yolculuğunu birkaç yıl öncesine göre daha tehlikeli hale getirdiği belirtiliyor. Hava taşımacılığının daha güvensiz hale gelmesinde beş önemli etken öne çıkıyor:
Uçak kazalarının artış nedenleri
1. Türbülans artışı
2. Uçakta fırtına hasarı
3. Su basmış uçak pistleri
4. Uçağın kalkışını etkileyen ısı dalgaları
5. Rüzgarlar uçuşları yavaşlatıyor.
Hava yolculuğunun güvenliği, iklim değişikliğiyle birlikte artan türbülans nedeniyle daha büyük zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Reading Üniversitesi’nde atmosfer bilimleri profesörü olan Paul D. Williams’ın araştırmalarına göre, özellikle Kuzey Atlantik üzerinde açık hava türbülansı, sıklık ve şiddet bakımından kayda değer bir artış göstermektedir. 1979’dan bu yana, bu bölgede şiddetli türbülans olayları %55 oranında artmıştır. Gelecekte, bu türbülans olaylarının 2060’lara kadar %180 oranında artacağı öngörülüyor.
İklim değişikliği, sıcaklıkların daha keskin aşırılıklara ulaşmasına ve yağışların sıklığı ile yoğunluğunun artmasına neden olmaktadır. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) verilerine göre, 1980’lerden bu yana aşırı yağışlar, bölgeye dayalı olarak belirgin bir artış göstermiştir. Bu hava değişiklikleri uçuşlar sırasında görünürlüğü etkileyerek güvenliği tehlikeye atarken, aynı zamanda daha büyük dolu fırtınalarının oluşmasına yol açarak uçaklarda hasar riskini artırmaktadır.
Pistlerde Su Baskını
Deniz seviyesinin yükselmesi, havaalanı altyapısına büyük bir tehdit oluşturmaktadır. National Geographic’in 2021 tarihli araştırmasına göre, dünya genelinde 100 havalimanı deniz seviyesinin altındadır ve bu durum, 2100 yılına kadar sel riskinin 2100 kat artmasına neden olabilir. Ayrıca düşük seviyeli bölgelerde bulunmayan havaalanları, daha yoğun fırtınalar ve artan yağışlar nedeniyle pist taşkınlarıyla karşılaşmaktadır. Bu iklim değişikliği kaynaklı hava olayları havaalanlarının güvenliğini ve operasyonlarını da zorlaştırmaktadır.
Isı Uçağın Kaldırma Gücünü Etkiliyor
Sıcak hava dalgaları ve artan sıcaklıklar, havacılık sektöründe önemli sorunlar yaratmaktadır. Yüksek sıcaklıklar, bir uçağın kalkış kapasitesini doğrudan etkileyen