Fransa’daki Montpellier Evrim Bilimleri Enstitüsü’nden evrimsel biyolog Ana Balcarcel’in öncülüğündeki araştırma, köpeklerin beyin-vücut oranlarını kapsamlı bir şekilde incelemiştir. Bu çalışmada, toplamda 172 farklı ırka ait olarak 1,682 yetişkin köpek kafatası detaylı bir biçimde incelenmiş ve “göreceli endokraniyal hacim” adı verilen beyin-vücut oranları hesaplanmıştır. Araştırma sürecinde köpeklerin eğitilebilirlikleri, dikkat arayışı ve agresyon gibi özelliklerini içeren toplam 14 farklı davranışsal özellik de göz önünde bulundurarak değerlendirilmiştir.
Araştırmanın sonuçlarına göre, Sibirya kurdu ve Great Pyrenees gibi “çalışan” köpek ırkları, vücutlarına oranla en küçük beyinlere sahipken, Chihuahua gibi “arkadaş” olarak yetiştirilen türler ise en büyük göreceli beyin oranına sahip oldukları tespit edilmiştir. Bu da, çalışan köpeklerin karmaşık görevleri yerine getirebilme yeteneğine sahip olmalarına rağmen, genellikle daha küçük beyin yapısına sahip olduklarını göstermektedir.
Balcarcel, çalışan köpeklerin özellikle daha güçlü kısa vadeli hafıza ve davranışsal kontrol sergilediklerini ifade etmiştir. Bu tür köpeklerin, arama-kurtarma, rehberlik ve polis köpeği gibi çeşitli görevlerde kullanıldıkları vurgulanmış; bu özelliklerin yapay seçilim yoluyla geliştirilmiş olabileceği üzerinde durulmuştur. Bununla birlikte, beyin büyüklüğünün bu köpeklerde zeka seviyesini doğrudan yansıtmadığı da araştırmada belirtilmiştir.
Araştırmada ayrıca, Chihuahua ve Pomeranian gibi daha küçük köpek ırklarının, korku, agresyon, ayrılık kaygısı ve dikkat çekme davranışları açısından daha yüksek seviyeler sergiledikleri de ortaya çıkmıştır. Balcarcel, bu köpeklerin insan dostu olmaları amacıyla yetiştirildiklerini ve bu nedenle korku veya agresyon gibi davranışların, çalışma amaçlı eğitilen köpeklere kıyasla daha az dezavantaj sağladığını belirtmiştir.
Balcarcel, insanların köpeklerin sadece fiziksel bedenlerini değil, beyin yapılarını da büyük ölçüde değiştirdiğini ifade etmiştir. Araştırma ekibinin bir sonraki adımı olarak, farklı köpek ırklarının beyin şekillerini ve işlevlerini karşılaştırmayı planladıkları belirtilmiştir. Özellikle beynin üst düzey işlevlerinden sorumlu olan neokorteksin şekil varyasyonlarının, köpek türlerinde farklı duyusal işlevlerin önemini anlamada yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
Sonuç olarak, Balcarcel köpek sahiplerine beyin-vücut oranlarının zekâ ile birebir bağlantılı olmadığı konusunda bir hatırlatmada bulunmuş ve her köpeğin farklı yeteneklerde uzmanlaşabileceğini vurgulamıştır. “Köpeğiniz belki küçük beyinli olabilir ama yine de kendi alanında özel ve özgün,” şeklinde ifade etmiştir.
