Dünyada gıda fiyatlarının en hızlı yükseldiği ülkeler arasında yer alan Türkiye, 2025 yılının Mart ayında enflasyon dalgasını sürdürmeye devam ediyor. Bu dönemde gıda fiyatları ortalama yüzde 6,8 oranında artış gösterirken, son 58 aydır devam eden kesintisiz fiyat artışları yıllık olarak yüzde 54,2’ye ulaştı. Gıda enflasyonu, özellikle dar gelirli kesimler için büyük bir sorun haline geliyor. Türkiye’nin önde gelen sendikalarından Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, bu durumu ortaya koyan bir araştırma gerçekleştirdi ve halkın mutfak krizinin boyutlarını gözler önüne serdi.
AÇLIK RİSKİ BÜYÜYOR
Artan gıda fiyatları, ücretli çalışanlar, dar gelirliler ve yoksul kesimler için büyük bir tehdit oluşturmakta. Özellikle bu gruptaki insanlar, gıda masraflarını karşılayabilmek için sağlık, eğitim ve barınma gibi diğer temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyorlar. 2021 yılının Eylül ayından bu yana gıda fiyatları yüzde 1.165 oranında bir artış göstermiştir. Örneğin, 2021 yılında 100 lira olan bir gıda sepeti, Ocak 2025’te 1.159 liraya, Şubat’ta 1.185 liraya, Mart’ta ise 1.265 liraya yükselebilmiştir.
Ücret artışlarının gıda fiyatlarındaki yükselişi karşılayamadığı belirtilirken, kamu çalışanlarının maaşlarındaki toplam artış yüzde 881,5 seviyesinde kalmıştır. Ocak 2025’te yapılan yüzde 6’lık toplu sözleşme zammı, sadece iki ayda eriyip, çalışanları yılın başında devletten alacaklı duruma getirmiştir.
GIDA FİYATLARI 16 KAT ARTTI
Birleşik Kamu-İş’in gıda fiyatları endeksi, Haziran 2020’den bu yana kesintisiz olarak 58 ay boyunca artırarak devam etmektedir. 2020 yılında 100 liraya alınabilen gıda sepeti günümüzde 1.850 liraya çıkmıştır. Bu durum, özellikle düşük ve sabit gelirli kesimleri derinden etkilemiştir.
MART AYINDA FİYAT DEĞİŞİMLERİ
Mart 2025 itibarıyla çeşitli gıda maddelerinin fiyatları şu değişimlere sahiptir:
- Ekmek, pirinç, un, bulgur, makarna fiyatları: Yüzde 0,5 azalmıştır.
- Et ve balık fiyatları: Yüzde 11,2 artmıştır.
- Süt ve süt ürünleri ile yumurta: Yüzde 3,8 artış göstermiştir.
- Yağ fiyatları: Ayçiçek yağındaki düşüş ile birlikte yüzde 2,5 azalmıştır.
- Meyve fiyatları: Yüzde 12,7 artış göstermiştir.
- Sebze fiyatları: Yüzde 19,8 artmıştır.
- Bakliyat fiyatları: Sabit kalmıştır.
- Diğer işlenmiş gıda fiyatları: Yüzde 0,3 artış göstermiştir.
ÜÇ AYLIK DEĞİŞİM
Ocak ayında yüzde 4 ve Şubat ayında yüzde 2,2 artan gıda fiyatları, Mart ayı itibarıyla yılın ilk üç ayında toplamda yüzde 13,6 bir artış göstermiştir. Ayrıca, belirli gıda maddelerine göre fiyat değişimleri şu şekildedir:
- Ekmek, pirinç, un, bulgur, makarna fiyatları: Yüzde 6,3 artmıştır.
- Et ve balık fiyatları: Yüzde 17,8 artmıştır.
- Süt, süt ürün
