Son dönemdeki Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesiyle, Türkiye’deki emekli sayısı 17 milyon seviyesine yaklaşmıştır. Bu artış, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından istismar edilmeye çalışılan durumların tespiti için yeni denetim ekiplerinin görevlendirilmesine neden olmuştur. SGK, yapay zeka destekli incelemelerle birlikte, milyonlarca emekli adayı ve mevcut emeklilerin çalışma hayatına ilişkin bilgiler üzerinde detaylı bir şekilde inceleme yapmaktadır.
Yapılan denetimler geriye dönük olarak gerçekleştirildiği için, bu durum hem emekli olmayı hedefleyenler hem de yıllardır emekli maaşı alan kişiler için risk oluşturabilir. Özellikle, incelemelerin kapsamı çok geniş olduğu için, olası usulsüzlük tespitleri sonucu emeklilerin aylıklarının iptal edilme riski doğabilir. Ocak ayından itibaren sahte sigortalılık incelemeleri yapmak üzere yapılan denetim ekiplerinin sayısında ciddi bir artış yaşanmış, SGK son dönemlerde on binlerce emekliye evrak tebligatı göndermeye başlamıştır.
ŞÜPHELİ İŞLEMLER VE YANIT VERME ZORUNLULUĞU
Gönderilen mesajlarda, emeklilerin ‘şüpheli işlem’ nedeniyle incelemeye alındığı ve bu kapsamda 3 iş günü içerisinde belirtilen ilçedeki SGK müdürlüğüne ifade vermeleri gerektiği belirtiliyor. İfade verme sürecine katılmayan emekliler hakkında, idari ve adli tedbirler uygulanabileceği vurgulanmaktadır. Emeklilere gönderilen tebligatlar, şüpheli işlemler hakkında herhangi bir ayrıntı vermemekte ve davet edilen emeklilerin kendileri ile daha önce çalıştıkları işletmelerdeki iş arkadaşları hakkında sorular sorulmaktadır.
İfade sürecinin ardından, verilen bilgilerin tutarlılığını değerlendiren denetim ekipleri, bir usulsüzlük tespit ettikleri takdirde, ilgili emeklinin emekli maaşının iptali için SGK’ya bildirimde bulunmaktadırlar.
MAAŞ KESME CEZASI VE İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Sahte sigortalılık yöntemine başvurduğu belirlenen emeklilere, maaş kesme cezası uygulandığı gibi, geçmişten aldığı yaşlılık aylıklarının da yasal faizleriyle iadesi talep edilmektedir. Bu uygulamalar, SGK’nın emeklilik sisteminde usulsüzlükleri engelleme adına attığı önemli adımlardır. Emeklilerin, bu süreçte şüpheli işlemlerle karşılaşmaları halinde dikkatli olmaları ve SGK ile gerekli iletişimi sağlamaları önem arz etmektedir.