Kara deliklerin merkezindeki patlamalardan sonra ortaya çıkan yankılar, çevredeki gaz bulutlarının hâlâ parlayan radyasyonla aydınlanmasıyla oluşmaktadır. Astronomlar, bu tür kozmik fenomenleri “ışık yankıları” olarak adlandırıyorlar. Geçtiğimiz günlerde yapılan bir keşif, bu tür yankılardan birinin, şimdiye kadar görülmüş en büyüklerinden biri olabileceğini düşündürmektedir.
Bu dikkat çekici keşif, Şili’deki Cerro Tololo Inter-Amerikan Gözlemevi’nde yer alan Dark Energy Camera tarafından elde edilen DECaPS2 araştırma verileri incelenerek gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın temel amacı, süpernova kalıntıları ve gezegenimsi nebulaların varlığını tespit etmekti. Ancak karşılaşılan obje, tipik süpernova kalıntılarının ince iplikçiklerinden oldukça farklı bir yapıya sahipti. Daha da önemlisi, merkezinde bir süpernova olduğu yönünde herhangi bir gösterge bulunmamaktaydı.
Keşfi doğrulamak adına, araştırmacı Shapiro, Güney Afrika Büyük Teleskobu (SALT) tarafından sağlanan ölçümleri değerlendirmiştir. Bu ölçümler, bölgedeki gazın yüksek miktarda oksijen ve iyonize kükürt içerdiğini ortaya koymuştur. Bu tür elementlerin varlığı, çevredeki gazın geçmişte aktif bir kara delik tarafından yayılan radyasyonla iyonize edilmiş olduğuna işaret etmektedir.
Konu hakkında yapılan tahminler, keşfedilen ışık yankısının çapının yaklaşık 150.000 ila 250.000 ışık yılı olduğunu göstermektedir. Bu durum, yankının, Samanyolu Galaksisi’nin genişliğinden neredeyse iki kat daha büyük olmasına neden olmaktadır. Eğer bu tahminler doğrulanırsa, buluş tarihteki en büyük ışık yankılarından biri olacak özellikte bir fenomen olarak kaydedilecektir.
Harvard Üniversitesi’nde kara delik araştırmaları yürüten Sasha Plavin, Shapiro’nun yaptığı bu keşife dair övgüsünü iletmiştir. Plavin, bu tür yankıların galaksilerin merkezlerinde bulunan kara deliklerin davranışları hakkında önemli veriler sağlayabileceğini ve bu keşfin, diğer ışık yankılarıyla kıyaslandığında hızının nasıl bir seyir izlediğini anlamak için kayda değer olduğunu vurgulamıştır.
Shapiro, ışık yankısının farklı alanlarını inceledikçe, bu yapının kompozisyonu hakkında daha fazla bilgi edinmeyi hedeflemektedir. Ancak şimdilik, yaptığı bu keşif bile kendisini şaşırtmakta ve bu alandaki araştırmalarına devam etme isteğini artırmaktadır. Işık yankısı, astronominin derinliklerine dair yeni kapılar açarken, evrenin sırlarını keşfetme yolunda önemli bir adım atıldığı düşünülmektedir.
