Pazartesi günü, DeepSeek isimli yapay zeka uygulaması, ABD’de büyük bir yankı uyandırarak teknoloji dünyasında dikkatleri üzerine çekti. ChatGPT’nin Çinli rakibi olarak tanımlanan DeepSeek, ana rakiplerinin performansını çok daha düşük maliyetlerle karşılayabilme yeteneğiyle analistlere sürpriz yaptı. Uygulama, bu etkisiyle pazara oldukça sansasyonel bir giriş yaparak App Store’un en çok indirilenler listesinin zirvesine yerleşti. Bunun yanı sıra, yapay zeka alanında uzmanlaşmış bir Amerikan çip devinin borsada yaşadığı düşüşe sebep olurken, Silikon Vadisi’nden Beyaz Saray’a kadar geniş bir alanda endişe dalgalarını da beraberinde getirdi. Fransa merkezli 20minutes, DeepSeek hakkında merak edilenleri derledi.
Performansında Dikkat Çekti
DeepSeek, Çin’in Hangzhou şehrindeki aynı adlı bir startup tarafından geliştirildi ve ana rakipleriyle benzer birçok işlevsellik sunuyor. Kullanıcılar, uygulama aracılığıyla şarkı sözleri yazabilir, günlük durumlarla başa çıkabilir ve buzdolabındaki malzemelere göre tarif önerileri alabilirler. DeepSeek, birden fazla dilde iletişim kurabilmekle beraber, özellikle İngilizce ve Çince dillerinde uzmanlık gösteriyor. Ancak, birçok Çinli chatbot’ta olduğu gibi, hassas konular söz konusu olduğunda sınırlamalar getiriyor; örneğin, Başkan Xi Jinping hakkında sorular sorulduğunda genellikle “başka bir şeyden bahsetmeyi” öneriyor. Yine de karmaşık kod yazma ve zor matematik problemleri çözme konusundaki başarıları, uzmanlarını oldukça şaşırttı.
Scale AI CEO’su Alexandr Wang, CNBC’ye verdiği röportajda, “Bulduğumuz şey, DeepSeek’in ya en iyi veya en iyi Amerikan modelleriyle eşdeğer bir performansa sahip olduğudur” diye belirtti.
Sınırlı Yatırım İle Büyük Başarı
DeepSeek’in sağladığı başarı, kullanılan araçlar göz önüne alındığında daha da dikkat çekici hale geliyor. Gelişimini tanımlayan bir makaleye göre, DeepSeek’in modeli, Batılı rakiplerinin kullandığı çiplerin yalnızca bir kısmıyla eğitildi. Birçok analist, ABD’nin yüksek performanslı çip üretme konusundaki devam eden avantajını ve Çin’in bu teknolojiye erişimini sınırlama yeteneğini göz önünde bulundurarak, yapay zekada egemenliğini sürdüreceğini öngörüyordu. Fakat DeepSeek, modelinin geliştirilmesi için yalnızca 5,6 milyon dolar harcadığını açıkladı. Bu meblağ, Amerikan teknoloji devlerinin yaptığı milyar dolarlık yatırımlarla kıyaslandığında oldukça cüzi bir rakam olarak görünmekte. Bu durum, DeepSeek’in düşük maliyetle büyük bir başarıya imza atarak sektörün dengelerini değiştirebileceği mesajını veriyor.
Açık Kaynak Temelli Yaklaşım
DeepSeek, ChatGPT, Llama veya Claude gibi Batılı rakipleriyle karşılaştırıldığında, doğal dilin inceliklerine hakim olmak için büyük bir dil modeli (LLM) kullanıyor. Ancak, tescilli modeller geliştiren rakiplerinin aksine, DeepSeek “açık kaynak” temelli bir model kullanmakta. Bu durum, uygulama kodunun herkese açık olmasını sağlıyor ve kullanıcıların kodu anlamalarına ve gerektiğinde değiştirmelerine olanak tanıyor. Bu açık kaynak yapısı, DeepSeek’in şeffaflığını ve erişilebilirliğini artırarak teknolojiye daha geniş bir katkı sağlaması açısından önemli bir özellik taşıyor.
Teknoloji Şirketlerindeki Hisselerin Düşüşü
DeepSeek’in doğrudan yarattığı rekabet sonucunda, Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya’daki büyük teknoloji şirketlerinin hisseleri değer kaybetti. Yapay zeka alanında dünya lideri olan Nvidia ve projeye ana gözlemci olarak yatırım yapan Japon SoftBank gibi büyük oyuncular, bu durumdan olumsuz
