Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global, Avrupa’nın savunma harcamalarına yönelik önemli bir rapor yayımladı. Bu rapor, özellikle Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Avrupa’nın güvenlik zafiyetlerini nasıl ortaya koyduğunu detaylandırmaktadır. Söz konusu raporda, Avrupa ülkelerinin, 2014’ten bu yana savunma harcamalarını neredeyse iki kat artırmalarına rağmen, NATO’nun Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 2’si olarak belirlediği hedefin hala altında kaldığı ifade edilmektedir.
Raporda ayrıca, ABD‘nin, NATO’nun askeri bütçesinin yaklaşık üçte ikisini finanse ettiğine dikkat çekilmektedir. İlgili ülkelerin mali kısıtlamaları, askeri harcamalarını artırma kapasitesini sınırlamakta ve bu nedenle Avrupa ülkelerinin, AB destekli tahviller gibi savunma için ortak finansman seçeneklerini araştırdığı belirtilmektedir. Raporda ayrıca, ABD Başkanı Trump‘ın, NATO üyelerine GSYH’lerinin yüzde 5’ini savunmaya harcama çağrısında bulunduğu anımsatılmaktadır.
3 FARKLI SENARYO DEĞERLENDİRİLDİ
Rapor, NATO üyesi Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırmalarına yönelik üç farklı senaryo sunmaktadır. Birinci senaryoda, savunma harcamalarının yüzde 2,67’ye, ikinci senaryoda ABD seviyesinde olan yüzde 3,3’e, üçüncü senaryoda ise yüzde 5’e yükseltilmesi durumları değerlendirilmektedir. Senaryolar çerçevesinde, savunma harcamalarının yılda 242 milyar dolardan 875 milyar dolara kadar artırılabileceği öngörülmektedir. Ancak, özellikle yüzde 5’lik bir artışın, mevcut diğer harcamalarda kesintiler yapılmadan ya da kredi seviyeleri baskı altına girmeden finanse edilmesinin mümkün olmadığı vurgulanmaktadır.
Rapora göre, Avrupa Birliği (AB) mali kurallarında değişiklik olmaması durumunda, çoğu Birlik üyesi ülkenin savunma harcamalarındaki artış seviyesini karşılamak için bütçelerini yeniden önceliklere göre düzenleyeceği belirtilmektedir. Bu süreçte, savunma için daha fazla harcama yapabilmek amacıyla sosyal harcamaların kesilmesinin gerekli olabileceği ve bunun da önemli siyasi sonuçlar doğurabileceği ifade edilmektedir.
YÜZDE 5 SAVUNMA HARCAMASI EKONOMİLERİ KÖTÜ ETKİLEYECEK
Raporun ilerleyen kısımlarında, birçok Avrupa ülkesinin halihazırda yüksek kamu borcu ve bütçe açığı ile mücadele ettiği belirtilmektedir. Ayrıca, yavaşlayan ekonomik büyümenin, nüfus artışının hız kesmesi ve artan sosyal maliyetlerin ışığında daha fazla askeri harcama yapmanın zor olacağı ifade edilmektedir. Yüzde 5 savunma harcaması senaryosunun gerçekleştirilmesi durumunda, 2025 yılı bütçe açığının Romanya‘da yüzde 9,5, Fransa‘da yüzde 8,9, İtalya‘da yüzde 7,1 ve İngiltere‘de yüzde 7’ye çıkabileceği öngörülmektedir. Bu artışların kredi notlarını olumsuz etkileyebileceği de raporda belirtilmektedir.
Ayrıca, artan askeri harcamaların ekonomik büyümeyi teşvik etmesinin beklenmediği vurgulanmaktadır; zira AB’de savunma harcamalarının mali çarpan etkisinin düşük kaldığı hatırlatılmaktadır. Ortak borçlanmanın savunma harcamaları için bir seçenek olduğu ifade edilirken, Almanya gibi bazı ülkelerin buna karşı çıktığı, ancak Norveç ve İngiltere gibi AB üyesi olmayan ülkeleri de kapsayan bir ortak finansman düzenle
