Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından yapılan bir soruşturma çerçevesinde, 7 Mart 2025 tarihinde gizli bir tutuklama emri ile Filipinler yetkilileri tarafından tutuklanıp 12 Mart’ta UCM’ye teslim edilen eski Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, bugün ilk kez hakim karşısına çıktı. Duterte duruşmaya UCM’nin tutukevinden görüntülü olarak katılırken, avukatları duruşma salonunda hazır bulundular.
Duruşmanın başında hakim, bu oturumun amacının suçları ve delilleri tartışmak olmadığını, yalnızca Duterte’nin kimliğini tespit etmek ve hakkındaki suçlamaları bilip bilmediğini kontrol etmek olduğunu vurguladı. Hakim, ayrıca Duterte’ye haklarını hatırlatmayı da hedeflediklerini ifade etti.
Hakim, Duterte hakkındaki suçlamaları özetleyerek; “UCM Ön Dava Dairesi, Duterte’nin Roma Statüsü uyarınca insanlığa karşı suçlar kapsamında cinayet suçundan cezai sorumluluğu bulunduğuna dair makul gerekçeler olduğu sonucuna varmıştır.” dedi. Bu suçlamaların 2011-2016 yıllarında Davao Ölüm Mangası üyeleri tarafından öldürülen en az 19 kişi ve 2016-2019 yıllarında Filipinler kolluk kuvvetleri tarafından öldürülen en az 24 kişinin cinayetiyle ilgili olduğu bildirildi.
AVUKAT: BU BİR ADAM KAÇIRMA
Duterte’nin avukatı, müvekkilinin ülkesinden “kaçırıldığını” iddialarıyla dikkat çekti. Avukat, “İki gün önce, egemen bir ülkenin eski başkanının aşağılayıcı bir şekilde özel bir uçağa bindirilerek Lahey‘e taşındığına tüm dünya tanık oldu. Amerikalı hukukçular için bu, ‘yargısız iade’ olarak adlandırılan bir duruma benziyor. Hukuki bakımdan daha az bilgili olanlar için bu bir ‘adam kaçırma’ anlamına geliyor.” sözlerini kullandı.
Avukat sözlerini şöyle sürdürdü: “Müvekkilim, vatandaşı olduğu ülkede, iadesine karşı yasal başvuru yollarından mahrum bırakıldı. Bu, tamamen siyasi hesaplaşma niteliğinde gerçekleşti. Sorunlu iki kurum beklenmedik bir ittifak kurdu. Bir yanda, müvekkilimin ve kızının mirasını etkisiz hale getirmek ve boğmak isteyen mevcut başkan, diğer yanda (UCM’yi kastederek) meşruiyet krizi yaşayan ve çaresizce göz alıcı bir hukuki gösteri arayan sorunlu bir hukuk kurumu.” şeklinde konuştu.
Duruşma sırasında, Duterte karşıtı küçük bir grup mahkeme binası önünde gösteri yaptı. Göstericiler, eski Filipinler liderinin yargılanmasını destekleyen pankartlar taşıdılar. UCM, Duterte hakkındaki iddianamenin okunacağı duruşma için 23 Eylül 2025 tarihini belirledi.
