Ordovisyen Dönemi, Dünya’nın tarihinde önemli olaylara sahne olmuş bir dönem olarak dikkat çekiyor. Bu dönem boyunca Dünya, yoğun bir meteor bombardımanına uğramıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda, bu döneme ait 21 kraterin, Dünya’nın ekvatoruna yakın bir bölgede yoğunlaştığı belirlenmiştir. Araştırmayı yürütmekte olan Monash Üniversitesi’nden jeolog Andrew Tomkins, bu kraterlerin bu kadar yakın bir alan içerisinde yoğunlaşmasının “istatistiksel olarak sıra dışı” olduğunu vurgulamıştır; zira bu kraterlerin rastgele dağılması bekleniyordu.
Araştırmacılar, keşfettikleri kraterlerin devasa bir halka sisteminden düşen meteoritler sonucu oluşmuş olabileceğini ileri sürüyorlar. Öne sürülen hipoteze göre, yaklaşık 12 kilometre çapındaki büyük bir asteroid, yerçekiminin etkisiyle parçalanarak etrafında bir halka sistemi meydana getirmiş olabilir.
HALKANIN GÖLGESİ VE KÜRESEL DONMA
Araştırmacılar, bu halka sisteminin, Dünya’nın iklimi üzerindeki etkileri üzerinde de çalışmaktadırlar. Tomkins, bu halkanın, Güneş ışığını engelleyerek 445 milyon yıl önce gerçekleşen Hirnantiyen Çağı adı verilen küresel donmayı tetiklemiş olabileceğini belirtmektedir. Bu olağanüstü durum, o dönem içerisindeki iklim değişiklikleri ve evrimsel süreçlerle ilgili yeni ipuçları sunabilir.
HALKALAR NASIL OLUŞUR?
Dünya’nın Roche Limiti adını taşıyan çekim sınırına yaklaşan gök cisimleri, gezegenin güçlü çekim kuvveti sebebiyle parçalanabilmektedir. Bu durum, Satürn’ün halkalarının oluşum mekanizmasına benzer şekilde, Dünya etrafında da bir halka sistemi oluşturmuş olabilir. Tomkins, bu halkaların ekvator düzleminde oluştuğunu ve bunun Dünya’nın ekvatoral çıkıntısı ile bir bağlantısı olduğunu ifade etmiştir.
21 KRATERİN SIRRI
Araştırmalarda, Dünya tarihindeki 200 çarpma kraterinin incelendiği ve Ordovisyen Dönemi’ne tarihlenen 21 kraterin ekvatora yakın bir bölgede yoğunlaştığı belirlenmiştir. Oysa ki, Dünya yüzeyinin yalnızca %30’u, kraterlerin korunabilmesine elverişli bir yapıdadır. Bu durum, çarpma olaylarının rastgele dağılmadığını ve muhtemelen bir halka sistemi kaynaklı olduğunu destekler niteliktedir.
Ayrıca, araştırmacılar, bu döneme ait meteor kalıntılarında karşılaştıkları L kondrit isimli malzemenin daha kısa bir uzay radyasyonu maruziyeti taşıdığını keşfetmişlerdir. Bu bulgu, antik bir asteroidin Dünya’nın Roche limitine yaklaşarak parçalanmış olduğu teorisini güçlendirmektedir.
HALKANIN ÖMRÜ VE EVRİME ETKİSİ
Dünya’nın olası halka sisteminin, yaklaşık 20 ila 40 milyon yıl boyunca varlığını sürdürebileceği tahmin edilmektedir. Araştırmacılar, bu halkaların evrimsel değişimlere ve iklim değişikliklerine nasıl katkıda bulunduğunu anlamak için kapsamlı çalışmalar yürütmektedirler.
GELECEKTE HALKALAR OLABİLİR Mİ?
Bilim insan
