Middlebury Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü, Pekin’in büyük bir savaş gemisi boyutunda nükleer sistemler üzerinde çalıştığını doğruladı. Bu durum, Çin’in küresel deniz güçleri ile rekabet edebilecek gelişmiş deniz yetenekleri geliştirme konusunda kararlılığını ortaya koyuyor. Sichuan eyaletindeki Leshan yakınlarında dağlık alanlarda inşa edilen yeni nükleer reaktör prototipi, bu çabaların bir parçası olarak değerlendiriliyor.
(Planet Labs’dan alınan görüntü)
“KIYI SULARININ ÇOK ÖTESİNDE OPERASYON YAPABİLECEK”
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması (PLAN), gemi sayısı bakımından dünyanın en büyük filosuna sahip durumda ve hızlı modernizasyon süreçleri devam ediyor. Nükleer enerjiyle çalışan uçak gemileri eklemesi, Çin’in kıyı sularının çok ötesinde operasyon yapabilme yeteneğini oldukça artıracak. Nükleer enerjiyle çalışan uçak gemileri, yakıt ikmali gerekmeksizin daha uzun süre denizde kalabildikleri için operasyonel dayanıklılığı artırmakta, ayrıca silah ve uçak yakıtı için daha fazla alan sağlamaktadır.
Mevcut durumda sadece ABD ve Fransa nükleer güçle çalışan uçak gemilerine sahip. ABD’nin filosunda ise toplamda 11 uçak gemisi bulunmaktadır. Pentagon, Çin’in modernizasyon çabaları ile ilgili endişelerini dile getirerek, Kongre’ye sunduğu son raporda, Çin donanmasının daha uzak mesafelerde faaliyet göstermesi için “artan taleplere” odaklandığını belirtmiştir.
Çin’in mevcut uçak gemisi filosu, sonuncusu 2022 yılında suya indirilen Type 003 Fujian olmak üzere toplamda üç gemiden oluşuyor. Daha önceki Sovyet tasarımlarına dayanan modellerden farklı olarak, Fujian, Çin’in ilk yerli tasarım uçak gemisi olma özelliğini taşıyor. ABD’nin taşıyıcılarında bulunan elektromanyetik mancınıklara sahip olmasına rağmen, konvansiyonel güçle çalıştığı için nükleer güçle çalışan muadilleriyle kıyaslandığında operasyonel dayanıklılığı sınırlı. Fujian, en son deniz denemelerini başarıyla tamamlayarak, geminin tam olarak konuşlandırılmadan önce daha fazla testten geçeceğini gösteriyor.
ÇİNLİLER İNŞAAT GÜRÜLTÜSÜNDEN RAHATSIZ OLDU
Middlebury ekibinin Leshan sahasında yürüttüğü araştırmalar, başlangıçta bu tesisin nükleer silahlar için malzeme üretme amacı taşıdığı yönünde şüpheler doğurmuştur. Uzmanlar, uydu görüntüleri, kamu kayıtları, proje ihaleleri, personel dosyaları ve çevresel raporlar üzerinde incelemeler yaparak, Chengdu’nun 70 mil güneybatısında bulunan Mucheng ilçesinde inşa edilmekte olan bir prototip deniz reaktörünü tespit ettiler. Bu yeni reaktör, Base 909 olarak bilinen bir sahada yer almakta ve Çin Nükleer Enerji Enstitüsü tarafından işletilmektedir. Ayrıca reaktör, “ulusal savunma tanımı” altında sınıflandırılmaktadır.
