CHP’nin Anayasa Mahkemesi’nde Açtığı Dava
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Devlet Denetleme Kurulu (DDK)na görevde alma yetkileri veren 7539 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun‘un iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle Anayasa Mahkemesi‘nde (AYM) dava açtı. Bu gelişme, Türkiye’de siyasi gündemi sallayan önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, başvurunun ardından AYM önünde yaptığı açıklamada, “Devlet Denetleme Kurulu’na, kooperatiflere, birliklere ve bu kurum ile kuruluşların her türlü ortaklık ve iştiraklerinde denetim yapma yetkisi veriliyor. Anayasa’da sayılmayan kurumları kanun ile buraya ekleyemezsiniz. Ne gam, yaparlar. Devlet Denetleme Kurulu denetçilerine adli soruşturma yapma yetkisi de veriyor” şeklinde konuştu.
DDK’ya Verilen Yetkilere Tepki
Günaydın, DDK’ye verilen bu yetkiyi “denetimsiz sultanlara verilebilecek bir yetki” olarak tanımladı ve aslında bu yetkinin Cumhurbaşkanı tarafından kullanılacağını belirtti. “Daha evvel bunu bir düzenleme içerisinde getirmişlerdi, Meclis’te yaptığımız müzakerelerle bunu kapsamdan çıkartmıştık. Ancak Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), artık Meclisin teamüllerini, centilmenlik anlaşmalarını dahi hiçe sayarak bir hadsizlik içerisine girmiştir” ifadesini kullandı. Bu durumun, Meclisin çalışma sistematiği açısından son derece sakıncalı olduğunu vurgulayan Günaydın, benzer bir düzenlemenin yeniden bir torba kanunun içine koyulduğunu ve DDK’ya ilişkin üç ayrı maddenin geçtiğini aktardı. Bu düzenlemenin yalnızca 4 Şubat tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandığını hatırlattı.
DDK’nın Yetkileri Anayasa’ya Aykırı
Günaydın, yaptıkları başvuruda Anayasa’ya aykırılık gerekçesini şu şekilde ifade etti:
- Devlet Denetleme Kurulu’na, kooperatiflere, birliklere ve bu tür kurumların her türlü ortaklık ve iştiraklerinde denetim yapma yetkisi veriliyor. Anayasa’da sayılmayan kurumları kanun ile buraya ekleyemezsiniz.
- Devlet Denetleme Kurulu denetçilerine adli soruşturma yapma yetkisi de veriliyor ki bu yetki DDK’da olamaz.
- Denetçilerine, Cumhuriyet savcıları gibi yazışma yapma, bilgi ve belge toplama, açıklama isteme yetkisi veriliyor. Bu da Anayasa’ya aykırıdır.
- DDK üyeleri ve denetçilerine, tüm kamu kurum ve kuruluşlarında, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında görevden uzaklaştırma yetkisi tanınıyor. Bu, Cumhurbaşkanı’na ciddi yetkiler verecek bir durumdur.
Günaydın, “Cumhurbaşkanı bir Devlet Denetleme Kurulu üyesini ya da bir denetçisini bir belediyeye gönderiyor, o kurul üyesi ertesi gün ‘bu belediye başkanının burada görev yapması kamu düzeni açısından yararlıdır’ diye ifade veriyor, rapor tutuyor ve bunun üzerine belediye başkanı görevden uzaklaştırılıyor. Böyle bir düzenlemeyi kabul edemeyiz” diyerek durumu eleştirdi.
Sonuç olarak, CHP’nin AYM’ye başvurusuyla birlikte, Türkiye’de devlet yönet