BBC Türkçe 85 Yaşında: Tarih Dolu Bir Yolculuk
BBC Türkçe, 20 Kasım 1939’da kuruldu ve bugün 85 yaşına girdi.
İkinci Dünya Savaşı’nın zor zamanlarında yayına başlayan BBC Türkçe, yıllar içerisinde dünyadaki gelişmeleri Türkiye’deki dinleyicilerine radyo dalgalarıyla ulaştırarak önemli bir görev üstlendi. Savaşın sona ermesi ve ardından gelen darbe dönemleri, Türkiye’de haber almanın zorlaştığı günlerdi. Bu dönemde, sansürsüz haber almak isteyen birçok kişi frekanslarını Londra’dan yayın yapan BBC Türkçe radyosuna ayarlıyordu.
BBC Türkçe, zaman içinde kısa dalga yayınından televizyona, internet sitelerinden sosyal medyaya kadar birçok platformda kişilerin ilgisini çekmeyi başardı. Bu süreçte pek çok siyasetçi, deneyimli gazeteci ve yayıncı, BBC Türkçe’den çeşitli programlar yaparak radyo ve televizyon dünyasına katkıda bulundu. 85 yıllık tarihinin başlangıcından bu yana önemli anların ve fotoğrafların toplandığı özel yayınlar gerçekleştirildi.
Örneğin, 8 Mayıs 1945’te, müttefiklerin Avrupa’da zafer gününde, Londra’daki St. Paul Katedrali yakınındaki bir caddede, BBC Türkçe Servisi’nden A.S. Emre ve Farsça Servisi’nden S.A. Tahiri kayıt yaparak zafer programının bir parçası oldular.
Almanya’nın teslim olmasından yalnızca 11 gün sonra, dönemin Britanya Radyosu Yakın Doğu Servisi Direktörü S. Hillelson, Türkçe yayın yaparak Türk meslektaşlarını tebrik etti ve savaşın getirdiği zorluklara rağmen dayanışma içerisinde olduğunu vurguladı.
1937’de Ankara Radyosu’nda göreve başlayan ve 1998’de 86 yaşında hayatını kaybeden Emel Gazimihal, Türkiye’nin ilk kadın spikeri olarak tanındı. BBC Türkçe’ye geçici olarak katılan Gazimihal, radyo yayını alanında da önemli bir figür haline geldi. BBC Türkçe’nin ilk kadın sunucusu Güzin Özbekkan ise, Ziya Paşa’nın torunu olarak biliniyordu.
1955’te, BBC Türkçe’den Mehmet Refiğ, öğle tatili sırasında bir çikolata fabrikasında yayın yaparak, Giresun ve Birmingham arasındaki bağlantıları ele aldı. 1956’da ise, BBC Türkçe yapımcısı Özcan Ergüder, Londra ziyaretinde iki İngiliz kadınla İstanbul temalı bir mülakat gerçekleştirdi. Bu tür programlar, Türk dinleyicilerine hem Türkiye’nin hem de İngiltere’nin kültür ve yaşamından kesitler sunma fırsatı yarattı.
BBC Türkçe, 1979 yılında 40. yıldönümü için özel bir radyo programı hazırladı, 1989 yılında ise 50. yaş gününde dinleyicilerine özel bir kartpostal gönderdi. 2011 yılında yayın akışını internet üzerinden sürdürme kararı alan BBC Türkçe, son radyo yayınını ise 27 Mayıs 2011’de gerçekleştirdi. Bu durum, dijitalleşen medyanın geleneksel radyo yayınlarını nasıl yönlendirdiğinin de bir göstergesi oldu.
BBC Türkçe, 2013 yılında sendika üyeleriyle birlikte greve çıkmak üzere toplandı ve bu tür eylemler, çalışanların hakları ve medya özgürlüğü üzerine dikkati çekti.
Tüm bu gelişmeler, sadece bir radyo servisi olarak değil, aynı zamanda Türk toplumunun sosyal ve kültürel hayatına etkide bulunan önemli bir medya unsuru olarak BBC Türkçe’nin tarihini ve önemini gözler önüne seriyor. Kuruluşundan bu yana geçen 85 yıllık süreçte BBC Türkçe, sunduğu haber ve yorumlarla birçok insanın hayatına dokundu ve dokunmaya devam ediyor.