Bu yılın başlarında, bir mağara araştırmacısı, Avustralya’nın Nullarbor Ovası’na ait uydu görüntülerini incelerken beklenmedik bir bulguya rastladı: çorak arazide kazınmış devasa, gizemli bir yara. Bu keşif, Curtin Üniversitesi Dünya ve Gezegen Bilimleri bölümündeki bilim insanlarını oldukça meraklandırdı. Daily Mail‘e yazan Matej Lipar, bu bulgunun detaylarını paylaşarak, Google Earth üzerinden elde edilen uydu görüntülerinin daha yakından incelendiğinde, yaraya neden olan vahşi bir kasırganın varlığının belirlenebileceğini ifade etti. Aslında, kasırgalar Amerika Birleşik Devletleri’nde bilinen en büyük tehditlerden birini oluştururken, Avustralya’da da benzer doğal olayların gerçekleşebileceğini gösteren veriler ortaya çıkmıştır.
Teknolojinin gücü sayesinde, doğanın bu dikkat çekici örneği keşfedilmiş oldu. Kıta ülkesi Avustralya’nın güvenliği adına, olası büyük bir kasırgayı tahmin etmek ve insanların böyle bir felakete hazırlıklı olmalarını sağlamak için, bu kasırgaların geçmişte etkilerini incelemek büyük önem taşımaktadır.
AVUSTRALYA’NIN KASIRGA TARİHİ
Kasırgalar, genellikle saatte 200 kilometreyi aşan rüzgar hızları ile meydana gelen, şiddetli ve dönen hava sütunlarıdır. Bu fırtınalar, büyük yıkımlara sebep olabilir, ağaçları kökünden sökebilir, binaları parçalayabilir ve çeşitli molozları uzun mesafelere fırlatabilir. Kayıtlı meteorolojik verilere göre, kasırgalar Antarktika dışında her kıtada kaydedilmiştir ve en sık olarak Amerika Birleşik Devletleri’nin Büyük Ovalar bölgesinde ve Hindistan-Bangladeş hattının kuzeydoğu kesimlerinde görülmektedir.
YARA İZİ BATIDAN GÜNEYE UZANIYOR
Avustralya’da gözlemlenen ilk kasırga 1795 yılında Sidney banliyölerinde meydana gelmiş, fakat bu veriler bilimsel olarak ancak 1800’lerin sonuna kadar doğrulanabilmiştir. Son yıllarda belgelenen örnekler arasında, kuzeydoğu Victoria’yı aşarak Yeni Güney Galler sınırına kadar ulaşan 2013 tarihli bir kasırga yer almaktadır. Bu kasırga esnasında saatle 250-300 kilometre arasında hızla esen rüzgarlar, Murray Nehri çevresindeki kasabalara büyük zarar vermiş ve milyonlarca dolarlık bir hasara yol açmıştır. Ayrıca 2016 yılında, Güney Avustralya’nın orta ve doğu kesimlerinde en az yedi farklı kasırganın meydana geldiği bildirilmiştir.
Uydu görüntüleri, bilim insanlarının kasırgaları doğru tahmin etmesine olanak tanıyarak, Avustralya gibi büyük bir alana sahip ülkede, toplulukların erken uyarı almasını sağlamaktadır.
BİR KASIRGA GİZEMİ
Nullarbor Ovası, Güney Avustralya’da uzak, kuru ve ağaçsız bir kara parçasıdır. Yara izini keşfeden araştırmacı, bu alanda mağara veya diğer karstik özellikleri araştırmak amacıyla Google Earth uydu görüntülerini kullanmaktaydı. Karst, belirgin arazi şekillerine sahip kireç taşları ile kaplı bir arazidir. Yara izinin keşfi, Nullarbor karstik bölgesini inceleyen araştırmacılar arasında bir işbirliği sağladı ve bu bulgu pek çok kişinin dikkatini çekmeyi başardı.
Y