Batıdan Kiev’e Kullanın Sinyali
Savaş ittifakı NATO’nun Rusya ile Ukrayna üzerinden yürüttüğü savaşta müzakere ihtimali giderek artarken Batı, Kiev’in masaya güçlü oturması için son kozlarını oynuyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Kiev’in uzun menzilli ABD füzelerini Rusya topraklarının derinlerinde kullanabilmesine izin verebileceklerinin sinyalini verdi.
Londra’da İngiliz mevkidaşı David Lammy ile bir araya gelen Blinken, buradaki görüşmelerinin ardından Ukrayna’nın başkenti Kiev’e ortak ziyaret düzenledi. Londra’daki ortak basın toplantısında Blinken, Kiev ziyaretindeki hedeflerinden birinin “Ukrayna liderlerinden doğrudan hedeflerini ve bu ihtiyaçları desteklemek için neler yapabileceklerini duymak” olduğunu söyledi.
Blinken’a göre Biden, cuma günü İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile Washington’da bir araya gelecek ve Ukrayna’ya uzun menzilli saldırılar gerçekleştirme izni verilmesini görüşecek. ABD Başkanı Joe Biden da Salı günü yaptığı açıklamada yönetiminin “kısıtlamaları kaldırıp kaldırmama konusunda çalıştığını” söylemişti.
‘Karar Çoktan Verildi’
Kremlin’den yapılan açıklamada ise ABD’nin Ukrayna’nın kendi topraklarına füze saldırıları düzenlemesine izin vermesi halinde Rusya’nın “uygun şekilde” karşılık vereceği kaydedildi. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, “Washinton’ın Kiev’e çoktan yeşil ışık yaktığına inandıklarını ve Batı medyasındaki haberlerin kararı resmileştirme kampanyası yürüttüğünü” kaydetti. Peskov, “atılan adımların ABD ve Avrupalı müttefiklerini savaşa dahil ettiği” uyarısı yaptı.
Elini Güçlendiriyor
Kiev uzun süredir ABD ve Batılı müttefiklerinden daha fazla uzun menzilli füzeler tedarik edilmesini ve bunları Rusya’daki hedeflerde kullanma konusundaki kısıtlamaların kaldırılmasını istiyordu. Batılı liderler ise çatışmayı tırmandıracağı endişesiyle kısıtlamalarını sürdürüyordu. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, uzun menzilli füzeler de dahil olmak üzere hiçbir silahın Rusya’nın Ukrayna’yı topyekûn işgalinde gidişatı değiştiremeyeceğini savunmuştu.
Son Kozlar Oynanıyor
Moskova Devlet Üniversitesi’nden Doç. Dr. İkbal Dürre, son gelişmeleri BirGün’e değerlendirdi.
CIA Direktörü William Burns ve İngiliz istihbarat teşkilatı MI6 Başkanı Richard Moore’un geçen hafta yaptığı ortak açıklamaya dikkat çeken Dürre, “Neredeyse açıkça Kursk olayını kendilerinin yaptığını, özellikle de İngilizlerin yaptığını itiraf ettiler. Bundan sonra sert, ‘şahin’ bir politika izleyeceklerini belirttiler. Görünen o ki, bu konuda İngiltere daha etkili, ABD biraz daha yumuşak bir tavır sergiliyor. 23 Eylül’de BM’nin New York’taki toplantısında da bu konu gündeme gelecek. İngiltere ve Fransa, uzun menzilli füzelerin kullanımı konusunda neredeyse ısrarcılar. ABD de çok karşı değil aslında; sadece teknik detaylar üzerinde durulması gerektiğini söylüyorlar, özellikle sivil kayıplar olmadan, askeri ve enerji tesislerinin hedef alınmasını istiyorlar” dedi.
Doç. Dr. İkbal Dürre – Moskova Devlet Üniversitesi
Çökertme Hamlesi
Rusya’nın bu hamlelere nasıl karşılık vereceğine dair kesin bir öngörü olmadığını kaydeden Dürre, “Şu ana kadar etkili silahlarını Ukrayna’ya karşı kullanmadı ya da sınırlı kullandı. Fakat, sonbaharda Rusya’nın karşı hamleleri olabilir. Bu süreç adım adım gerginleşecek gibi duruyor, ancak beklendiği gibi NATO ülkelerine yönelik bir saldırı olmayacaktır. Ukrayna’nın batısındaki bazı yerleri vurarak bazı kırmızı çizgileri aşmadan mesaj verecektir.” Batı’nın yaptırımlarına direnen Rusya’nın Ukrayna’nın Kursk hamlesiyle enerji altyapısının vurulmasının, petrol ihracatında önemli sorunlara yol açtığına dikkat çekti. Dürre “Uzun menzilli saldırılar, Batı’nın Rusya’yı ekonomik olarak zayıflatmaya yönelik birer hamle olarak kullanılacak” dedi.
Savaş Dondurulacak
Dürre, “Taraflar şu an kozlarını oynuyorlar; bu süreç tamamlandıktan, özellikle ABD’deki başkanlık seçimlerinden sonra savaş büyük ihtimalle dondurulacak. Ancak bu, Rusya üzerindeki baskıların sona ereceği anlamına gelmiyor, sadece sıcak savaş duracak” ifadelerini kullandı. Doç. Dr. Dürre, şöyle devam etti: “Eğer bu uzun menzilli füzeler kullanılırsa ve beklenen başarı elde edilmezse, Batı şu kanaate varabilir: Putin bu süreçte geri adım atmayacak. O zaman Batı bu işi mevcut haliyle dondurmayı tercih edecek, Putin’in gitmesini bekleyecekler. Sonrasında ise, Rusya üzerindeki baskıları artırarak, kendilerine daha yakın bir liderle çalışmaya yönelmek isteyecekler.”
Hollanda’dan Kiev’e Yeşil Işık
Hollanda Savunma Bakanı Ruben Brekelmans, F-16’lar dahil ülkesinin Ukrayna’ya sağladığı silahların Rusya topraklarının derinlerindeki askeri hedeflerde kullanılması için Kiev’e izin verdiklerini açıkladı. Brekelmans, “Kendini savunma hakkı sınırını 100 kilometre ötesinde bitmiyor” diyerek Batılı müttefiklerine kısıtlamaları kaldırma çağrısı yaptı. Hollanda, Ukrayna’ya uzun menzilli füze tedarik etmiyor ancak F-16 savaş uçakları, şu anda Ukrayna’ya tedarik edilmeyen JASSM gibi seyir füzelerini taşıyabilir.
Batı’dan İran’a Yaptırım Kararı
ABD yönetimi, Rusya’ya ölümcül silahlar transfer ederek Ukrayna’daki savaşa Moskova lehine destek sağladığı iddiasıyla İran’a yeni yaptırımlar getirdi. İran ve Rusya’da bulunan toplam 10 kişi ile 6 kurum yaptırım listesine eklendi. Almanya, Fransa ve İngiltere de Rusya’ya balistik füze gönderdiği gerekçesiyle İran’a yaptırım kararı aldı. Üç ülke, hava yolları şirketi Iran Air’e yaptırımlar için de harekete geçileceğini kaydetti. İddialarının “yalan” ve “asılsız” olduğunu savunan İran Dışişleri Bakanı Kenani ise üç Avrupa ülkesinin kararına “orantılı şekilde karşılık verileceğini” kaydetti.
