ABD yönetimi, Rusya’nın hidrokarbon gelirlerini azaltmak amacıyla önemli adımlar atmaya devam ediyor. Son dönemde, Rusya’nın büyük petrol üreticileri, ihracatçıları, sigorta şirketleri ve 183 petrol tankerini yaptırım listesine alarak, bu ülkenin gelirlerini düşürmeyi hedefliyor. Daha önce kısıtlamalardan muaf tutulan Gazprom Neft ve Surgutneftegaz da artık yaptırım listesine eklenirken, ülkenin en büyük sigorta şirketlerinden biri olan İngosstrah ve gemicilik şirketleri Sovkomflot ve Rosneftflot da bu yaptırımların hedefi haline geldi.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), ABD’nin Rusya’ya yönelik uyguladığı son yaptırımların, ülkenin petrol tedarik zincirlerini önemli ölçüde bozabileceğini belirtiyor. Ajans, “Yaptırımların tam etkisi daha belirgin hale gelene kadar her iki ülke için tedarik tahminlerimizi devam ettiriyoruz.” diyerek, durumu değerlendirdi. IEA, Rusya’ya uygulanan ilk yaptırımların Mart 2022’de devreye girmesinin ardından, bu ülkenin günlük petrol ihracatının 3 milyon varil kadar azalabileceğini öngörmüştü, ancak o zaman diliminde belirgin bir değişiklik gözlemlenmedi.
Uzmanlar, Rus petrol sektörünün geçmişten bu yana yürürlüğe giren yaptırımlara sürekli uyum sağladığını ifade ediyor. Ancak devam eden yaptırım baskısının özellikle üçüncü ülkelerde kaygı yarattığına dikkat çekiliyor. Goldman Sachs analistleri, yüksek navlun fiyatları ve Rus petrolündeki indirimlerin sayesinde bu ülkenin petrolünün taşınmaya devam ettiğine vurgu yapıyor. Enerji analiz şirketi Vortexa da, geçmiş yaptırımlar paralelinde, navlundaki artışın, uluslararası tanker operatörlerini taşınmamış tankerlerini Rus petrol ihracatına bağlamaya teşvik edebileceği değerlendirmesinde bulunuyor.
ABD’nin 12 Mart’a kadar Rus petrolü ticaretine dair belirli işlemlerin sonlandırılması yönündeki süre kısıtlaması, bu tarihin ardında olası gelişmelere dair belirsizlik yaratıyor.
RUS PETROLÜNÜN EN BÜYÜK MÜŞTERİLERİ: ÇİN VE HİNDİSTAN
Ukrayna savaşının ardından Çin ve Hindistan, Rus petrolünün en büyük müşterileri haline geldi. Batı’nın yaptırımlarının etkisiyle şekillenecek olan ticaret, Rusya’nın ihracat gelirlerinde belirleyici bir rol oynayacak. Hindistan geçen yıl günde yaklaşık 1,7 milyon varil Rus petrolü ithal ederken, bu ülkenin toplam petrol ithalatında Rusya’nın payı yüzde 40 seviyesine ulaşmış durumda. Çin ise deniz yoluyla günde 1 milyon varil, boru hatlarıyla da yine yaklaşık 1 milyon varil Rus petrolü ithal etti.
Uzmanlar, Rus petrolünü deniz yoluyla ithal eden Hindistan’ın, yaptırımlardan daha fazla etkileneceğini öngörürken, Çin’in bu açıdan daha avantajlı olacağını belirtiyor. Ayrıca Orta Doğu ülkelerinin, Rus petrolü açığını fiyat artışlarıyla kapatması bekleniyor. Bunun yanı sıra, navlun fiyatlarının artmasıyla birlikte kullanılabilir tanker sayısında da azalma olabileceği tahmin ediliyor.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, 30 Ocak’ta yaptığı açıklamada, ülkenin petrol üretiminin 2023 yılı itibarıyla yüzde 2,7 azalarak 516 milyon tona gerilediğini ve petrol ihracatının 240 milyon ton seviyesinde gerçekleştiğini bildirmiştir.
RUS PETROL İHRACATININ ORTA VADEDE TOPARLANMASI BEKLENİYOR
Rusya merkezli InfoTEK’te yer alan analizde, Rus petrol taşımacılığında yaklaşık 820 ila 850 tanker kullanıldığına dikkat çekilirken, bazı tankerlerin yapt
