Ötegezegenlerde Su Arayışında Yeni Yöntem Geliştirildi
ABD’de bulunan Cornell Üniversitesi’nden bilim insanları, James Webb Uzay Teleskobu’nu (JWST) kullanarak ötegezegenlerde su arayışına yönelik yenilikçi bir yöntem geliştirdi. Araştırmacılar, Dünya’nın sıcak mantosundaki kimyasal süreçleri inceleyerek bazalt bazlı bir spektral kütüphane oluşturmayı hedefliyor. Bu yeni yaklaşım, Güneş Sistemi dışındaki gezegenlerin yüzey bileşimini belirleme ve bu gezegenlerde su varlığına dair kanıtlar elde etme konusunda önemli bir adım olabilir.
Cornell Üniversitesi Mühendislik Profesörü Esteban Gazel, konuyla ilgili olarak, “Dünya’nın mantosunun erimesi sonucunda bazalt oluşur. Mars’ın mantosunda da benzer bir süreç gözlemlenmiştir. Ayrıca Ay’ın yüzeyi büyük ölçüde bazaltla kaplıdır. Bu bağlamda, Dünya’daki bazalt örneklerini analiz ederek JWST’den elde edilen verileri kullanarak ötegezegenlerin yapısını çözmeye çalışıyoruz” şeklinde görüş bildirdi.
Gazel ve Macalester College’dan Asistan Profesör Emily First, bu bulguları içeren bir çalışmayı Nature Astronomy dergisinde yayımladılar. İki bilim insanı, minerallerin kayaları oluşturmadaki rolünü ve bu sürecin spektral izlerini anlamaya odaklanıyorlar.
Araştırma çerçevesinde, 15 farklı bazalt örneğinin yaydığı kızılötesi ışık ölçüldü. Bu ölçümler sonucunda JWST’nin tespit edebilmesi gereken bazalt spektral imzaları belirlendi. Eğer bir ötegezegende bazaltik lavlar yüzeye çıkarak soğursa, zamanla sertleşip kayalara dönüşür. Eğer bu gezegenin yüzeyinde su mevcutsa, bazalt kayaları su ile etkileşime girerek yeni mineraller oluşturabilir. Bilim insanları, bazalt örneklerindeki küçük spektral farklılıkları inceleyerek, bir ötegezegenin yüzeyinde veya içinde suyun var olup olmadığını belirleyebilme potansiyeline sahipler.
Araştırma ekibi, yeni yöntemlerini test etmek amacıyla Dünya’dan yaklaşık 48 ışık yılı uzaklıkta bulunan ‘Süper Dünya’ LHS 3844b gezegenini inceledi. Cornell Üniversitesi’nden Nikole Lewis’in laboratuvarında çalışan Ishan Mishra, bu gezegenin yüzeyini bazalt spektral verileriyle modellemek için özel bir bilgisayar kodu geliştirdi. Araştırmacılar, gezegenlerde bulunan silisyum, alüminyum ve magnezyum oranlarını analiz ederek bu kayaların nasıl oluştuğunu ve hangi koşullar altında şekillendiğini anlamaya çalışıyorlar.
Sonuç olarak, bu araştırma, önümüzdeki yıllarda JWST ve diğer gözlemevleri tarafından ötegezegenlerde su arayışında kullanılacak yeni bir yöntem geliştirdi. Bilim insanlarının bu çalışmaları, uzayda yaşam olasılığını anlamada önemli bir rol oynamakta ve insanlığın keşif çabalarını ileriye taşımaktadır.
