Türkiye’nin modern tarihindeki en trajik olaylardan biri olan 12 Eylül darbesi sürecinde gözaltında kaybolmuş olan bireylerin bulunması amacıyla 1995 yılında Galatasaray Meydanı’nda başlatılan bir hareket olan Cumartesi Anneleri, bugüne kadar aralıklarla eylemlerini sürdürmüştür. Bu eylemler, kaybolmuş bireylerin aileleri tarafından sürekli bir arayış ve umut sembolü olmuştur. Ancak bu süreç, tarih boyunca çok sayıda engelleme ve müdahaleye maruz kalmıştır. Özellikle 2018 yılının Ağustos ayında gerçekleştirilmeye çalışılan 700. Hafta buluşmasına polis müdahale etmiş ve aralarında gazetecilerin de bulunduğu 46 kişi gözaltına alınmıştır.
İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi, bu 46 kişi hakkında “kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen kendiliğinden dağılmama” suçlamasıyla dava açmıştı. Dava süreçleri yoğun tartışmalar ve kamuoyu baskısıyla devam etti. Ancak, 7 yıl süren davanın sonuçlanmasıyla birlikte, tüm sanıkların beraat ettiğine dair bir karar gündeme gelmiştir. Bu karar, sadece sanıklar için değil, aynı zamanda Cumartesi Anneleri’nin hak talepleri açısından da önemli bir galibiyet olarak değerlendirilmektedir.
Kararın ardından Cumartesi Anneleri, bir basın toplantısı düzenleyerek İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya hitaben açıklamalarda bulundu. Yapılan açıklamada, 700. Hafta buluşmasına yönelik müdahalenin yasadışı olduğu bir kez daha yargı kararıyla belgelenmiş oldu. Açıklamanın önemli bir bölümü, “Anayasa Mahkemesi kararlarıyla hak ihlali olduğu tescillenen 700. Hafta buluşmamıza ilişkin müdahalenin kanunsuz olduğu” ifadesiyle vurgulanmıştır. Ayrıca, “Galatasaray’daki varlığımızın suç değil, hak olduğu bir kez daha kabul edilmiş oldu” ifadesi, eylemin meşruiyeti açısından önemli bir tespit olarak öne çıkmaktadır.
Ablukanın kaldırılmasını istediler
Cumartesi Anneleri, Galatasaray Meydanı’ndaki ablukaların kaldırılmasını istemiştir. Açıklamada, “Yeni mahkeme kararı vesilesiyle, toplanma özgürlüğümüzün sürekli ihlaline neden olan Galatasaray Meydanı ablukasının kaldırılması için bir kez daha İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya sesleniyoruz: Bu hukuksuzluğa, keyfiliğe ve hak ihlaline son verin! Kayıplarımızı arama ve toplanma özgürlüğümüzün önüne kurulan barikatları kaldırın.” denilerek, hak talepleri ve özgürlük vurgusu ön plana çıkarılmıştır. Eylemde, tüm kayıplar için adalet istemekten vazgeçmeyeceklerini belirten Cumartesi Anneleri, bu süreçte devletin evrensel hukuk kurallarına uygun hareket etmesi gerektiğini hatırlatmayı da ihmal etmemiştir.
Yıllar geçse de mücadelelerini sürdüreceklerini dile getiren Cumartesi Anneleri, özellikle Yusuf Erişti için adalet arayışını asla bırakmayacaklarını ifade etmişlerdir. Bu durum, hem kayıpların aileleri için bir umut ışığı, hem de toplum için adalet ve insan hakları mücadelesinin ne denli kritik olduğunu gözler önüne sermektedir.
