1980’li yıllarda sismik verilerle ortaya çıkarılan “büyük düşük hız bölgeleri”, zamanla bilim dünyasının dikkatini çekmiştir. Bu dönem boyunca, söz konusu alt yapının benzer bileşenlere sahip olduğu düşünülmüştür. Ancak Cardiff Üniversitesi’nden jeodinamik uzmanı James Panton ve araştırma ekibi, bu bölgelerin aslında farklı materyallerden oluştuğunu ve farklı zaman dilimlerine ait olduğunu keşfetti.
Bu yapılar, milyonlarca yıl süresince yüzeydeki okyanus kabuklarının Dünya’nın mantosuna karışması ile oluşmuştur. Bilim insanları, bu eski okyanus kabuklarının zamanla değişik şekillerde etkileşime girdiğini ve bu durumun Dünya’nın iç ısısının dağılımını önemli ölçüde etkilediğini düşünmektedirler. Bu bağlamda, kökleri derinlere inen jeolojik süreçlerin, yeryüzündeki iklim ve levha tektoniği üzerinde dolaylı etkileri olduğu dikkat çekmektedir.
Özellikle Afrika’nın altında bulunan yapı, daha az jeolojik hareketliliğe sahip olduğu için içerdiği eski okyanus kabuğunun daha yoğun bir şekilde karıştığını göstermektedir. Bu durum, Afrika’nın altındaki yapıyı daha az yoğun ama daha stabil bir hale getiriyor. Dolayısıyla, bu yapı üzerinde gerçekleşen süreçlerin, sahadaki jeolojik dinamikler üzerinde önemli rol oynadığı belirtilmektedir.
Dünya’nın manyetik alanı, gezegenin içindeki çekirdekten gelen ısı akışları ve konveksiyon hareketleri neticesinde ortaya çıkmaktadır. Ancak, araştırmalar, bu büyük yapıların çekirdeğin ısısını eşit biçimde dağıtmadığını ortaya koymaktadır. Bu durum, manyetik alanın dengesini zorlayabilir. Özellikle Afrika altındaki yapı, manyetik alanın zayıflamasıyla doğrudan ilişkilendirilmekte ve bu durumun uzun vadeli etkileri üzerine düşünceler ortaya atılmaktadır.
Oxford Üniversitesi’nden sismolog Paula Koelemeijer, bu iki bölgenin içerik açısından farklılıklar taşıdığını ancak sıcaklık bakımından benzerlik göstermesinin, neden sismik dalgalarda benzer göründüklerini açıkladığını belirtmiştir. Bu bulgu, yer altı yapılarının karmaşık doğasının yanı sıra, jeodinamik araştırmaların daha fazla bilinçli ve detaylı bir anlayışa sahip olmasını sağlamak üzere önemli bir katı sağlamaktadır.
Sonuç olarak, bu araştırmalar, gezegenimizin iç yapısının daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmakta ve yerin derinliklerinde meydana gelen süreçlerin, yeryüzündeki olaylarla çok güçlü bağlantılara sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Bu konular, ileride yapılacak çalışmalar için kapsamlı tartışmalara ve keşiflere kapı aralamaktadır.
