Deprem İhaleleri Yandaş Firmalara mı Gidiyor?

Toplu Konut İdaresi (TOKİ), Türkiye’nin deprem bölgelerinde gerçekleştireceği konut inşaatlarıyla ilgili ihalelerin büyük bir kısmını, daha önceden siyasi arenada yer almış kişilere ve firmalara vermeye devam ediyor. Özellikle 2018 Genel Seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi’nden (AKP) Siirt milletvekili aday adayı olan Bedrettin Binbay, bu uygulamanın en dikkat çekici örneklerinden biri. Binbay, daha önce Malatya, Şanlıurfa ve Kahramanmaraş gibi bölgelerde TOKİ ihalelerini kazanarak gündeme gelmişti. Şimdi ise Hatay ilindeki deprem konutu ihalesi ile yeniden dikkatleri üzerine çekti.
TOKİ, Hatay’ın Dörtyol ilçesinde gerçekleştireceği inşaatlar için önemli bir ihale düzenledi. 3 Ekim 2024 tarihinde yapılan ihale, 628 konut, 11 dükkanlı ticaret merkezi ve 2 camiden oluşan projeye yönelikti. İhaleye toplamda 9 firma teklif sunarak yarıştı. Sonuç olarak, Binbay’ın sahibi olduğu İzbay firması ile Arter İnşaat ortaklığı, büyük bir başarı elde ederek ihaleyi kazandı. Bu inşaatlar için imzalanan sözleşmenin toplam bedeli ise 1 milyar 475 milyon TL olarak belirlendi.
Binbay, ayrıca daha önce TOKİ’nin Malatya ili için düzenlediği 423 konut ve 26 dükkan ihalesini de kazanmıştı. Bu ihale, 1 milyar 50 milyon TL karşılığında sonuçlanmıştı. Bunun yanı sıra, 26 Nisan 2024 tarihinde TOKİ’nin Antakya bölgesinde gerçekleştirdiği diğer bir ihale, 645 konut ve 76 dükkan inşaatı için Binbay’ın şirketine verilmişti. Bu proje için belirlenen ihale bedeli ise 1 milyar 696 milyon TL idi. Ayrıca, Şanlıurfa’da gerçekleştirilen 363 konut ile birlikte beş dükkanlı bir ticaret merkezi ve altyapı-çevre düzenlemesi ihalesi de Binbay’ın firması İzbay ve Arter İnşaat ortaklığı tarafından kazanıldı. Bu ihale toplamda 640 milyon TL olarak gerçekleşti.
Sadece 2023 yılının başından itibaren, Bedrettin Binbay’ın şirketleri TOKİ ile yapmış olduğu ihalelerden toplamda yaklaşık 17 milyar TL değerinde sözleşme imzalamış durumda. Bu durum, TOKİ’nin ihale süreçlerinin nasıl işlediği ve hangi firmaların bu süreçte öne çıktığı hakkında pek çok soru işaretine yol açmakta. Halk arasında duyulan endişeler ve tartışmalar, TOKİ’nin ihalelerini vermiş olduğu firmaların ve kişilerin geçmişteki siyasi katkıları ile ilgili olarak giderek artıyor. İhalelerin görünüşte bir rekabet ortamında olmasına rağmen, ihaleleri kazanan firmaların tamamının aynı siyasi görüşe mensup olan kişilerle bağlantılı olması, bu süreçlerin şeffaflığı konusunda ciddi bir belirsizlik yaratıyor.